Każdy z nas funkcjonuje z pewnymi przekonaniami, które dotyczą wszystkich dziedzin życia. Wiele przekonań dotyczy sytuacji, w których konieczne jest zaufanie drugiemu człowiekowi, “oddanie się w jego ręce”. W przenośni, jak w przypadku psychologa czy dosłownie, jak w przypadku chirurga.
W takich sytuacjach obawy pojawiają się niemal samoczynnie. Jednak nasze przekonania, mogą je albo pogłębić albo pokazać, że strach ma wielkie oczy. Swoją drogą polecam odcinek ZdrowoManii TV w którym mówię o przekonaniach.
Na to jak postrzegamy pewne sytuacje i jakie rodzą się w nas emocje, mają wpływ również stereotypy w jakich wyrastamy. Dziś chce napisać o stereotypach, jakie dotyczą samych psychologów lub wizyty u psychologa.
Psycholog czyta w myślach
Stereotyp: psycholog patrzy na Ciebie i już wie co myślisz, co czujesz, co chcesz powiedzieć, a co chcesz ukryć. Przed psychologiem niczego nie ukryjesz, więc nawet nie próbuj.
Rzeczywistość: psycholog zazwyczaj cechuje się wysoką empatią (więc potrafi zrozumieć to jak się czujesz), ma też ogromną wiedzę o człowieku, co daje mu możliwość połączenia wielu faktów, włącznie z obserwacją mowy ciała, która może być sugestywna. Jednak nie można powiedzieć, że jakikolwiek specjalista, poprzez samo patrzenie na człowieka czy nawiązanie z nim kontaktu wzrokowego, jest w stanie czytać w myślach. Nikt nie ma takich umiejętności bez względu na zawód, wykształcenie czy tytuł naukowy.
Do psychologa idzie tylko wariat (czyt. chora/zaburzona osoba)
Stereotyp: psycholog zajmuje się przypadkami chorób lub zaburzeń, głównie pracuje w szpitalach psychiatrycznych. Dlatego z usług psychologa nie korzystają osoby zdrowe.
Rzeczywistość: takie postrzeganie psychologa, ma swój początek w historii tego zawodu. Psychologia kliniczna była pierwszym nurtem pracy psychologicznej przez dziesiątki lat. Skupiano się wówczas na chorobach, zaburzeniach, deficytach. Jednak dzisiaj, ścieżek pracy psychologicznej jest bardzo wiele, np. psychologia pozytywna jest odwrotnością psychologii klinicznej. Nurt psychologii pozytywnej, w jakim pracuję, skupia się na zaletach, zasobach, mocnych stronach jednostki, dzięki którym można tworzyć satysfakcjonujące życie, dążąc do szczęścia. Zatem do psychologa może wybrać się każda osoba, która czuje, że jej życie nie jest satysfakcjonujące, nie wygląda tak, jak dana osoba tego pragnie, gdy coś w życiu przeszkadza, jest uciążliwe lub gdy dana jednostka znajduje się w sytuacji kryzysu (mobbing, strata pracy, utrata bliskiej osoby, separacja, rozwód, poronienie, informacja o ciąż czy poważnej chorobie własnej lub kogoś bliskiego i wiele innych). Psycholog ma ogromną wiedzę o człowieku, a także narzędzia do pracy z nim. Dlatego warto w sytuacjach, w których potrzebna jest zmiana lub pomoc, wybrać się na konsultacje do psychologa pracującego w określonym nurcie.
U psychologa trzeba dużo mówić
Stereotyp: osoba idąca do psychologa kładzie się na kozetce i ciągle opowiada o sobie.
Rzeczywistość: w gabinecie psychologa nie ma kozetki, konsultacje odbywają się w pozycji siedzącej. Jedynym wyjątkiem, kiedy klient czy pacjent się kładzie jest trening relaksacyjny, choć też nie zawsze tak się zdarza, czasami trening relaksacyjny jest przeprowadzany w pozycji siedzącej. Trening relaksacyjny nie jest nieodłącznym elementem konsultacji u psychologa, to jedno z narzędzi, które może być wykorzystane. Ponadto osoba przychodząca do psychologa mówi tyle ile czuje, że może/chce powiedzieć danego dnia. Zdarza się, że w gabinecie przez chwilę dwie osoby milczą. Nie ma potrzebny usilnego zagadywania momentu ciszy. Z drugiej jednak strony, zdarza się, że psycholog wiele mówi, ponieważ wiąże się to z psychoedukacją. Jeżeli psycholog przedstawia sposób funkcjonowania ciała, pewne mechanizmy, pracuje w formie treningowej itp. niewątpliwie może mówić sporo.
Konsultacje z psychologiem dobre tylko “na żywo”
Stereotyp: konsultacje z psychologiem, można odbyć tylko osobiście. Tylko dzięki osobistym spotkaniom, można uporać się z tym, z czym do psychologa przychodzi klient/pacjent.
Rzeczywistość: obecnie jest XXI wiek, nie ma zatem nic dziwnego w tym, że korzysta się z aktualnych możliwości technologicznych. Obecnie można się skonsultować z psychologiem czy trenerem niemal z każdego miejsca na świecie. Oczywiście, nie każdy psycholog podejmuje się pracy w taki sposób, co często wynika z nurtu psychologii w jakim pracuje (w psychologii klinicznej, rzeczywiście optymalnym rozwiązaniem jest spotkanie osobiste). Konsultacja ze specjalistą czy w “cztery oczy” czy poprzez skype lub inne programy i aplikacje umożliwiające rozmowę, w niczym nie jest gorsza. Przecież to wciąż ta sama osoba, z tą samą wiedzą, umiejętnościami oraz narzędziami, jakie może polecić klientom/pacjentom. Więcej o konsultacjach przez internet możesz przeczytać tutaj.
Wizyta u psychologa nie ma sensu. Wygadać można się przyjaciółce
Stereotyp: miedzy psychologiem a przyjaciółką nie ma różnicy. Zarówno tej pierwszej jak i drugiej osobie można się wygadać i zostanie się wysłuchanym, tylko, że przyjaciółce się nie płaci.
Rzeczywistość: teoretycznie tak. Jednak kluczowe jest to, że do psychologa człowiek głównie nie idzie po to, żeby się wygadać. Do psychologa człowiek idzie głównie po to, żeby znaleźć rozwiązania. Psycholog ma fachową wiedzę więc korzysta z narzędzi, które są pomocne w przechodzeniu przez pewien proces, w jakim jest klient/pacjent. Przyjaciółka nie ma przygotowania merytorycznego, może wysłuchać i dać radę, której psycholog nie daje. To są głównie różnice między psychologiem a przyjaciółką.
Radzić może każdy więc nie ma potrzeby korzystać z konsultacji u psychologa
Stereotyp: porady może dać nawet sąsiadka, wcale nie musi to być psycholog.
Rzeczywistość: Psycholog nie udziela rad, nie na tym polega jego zawód. Napisze więcej, psycholog radzić nie może. Skojarzenie, że psycholog daje rady w dużym stopniu wynika z tego, że kiedyś bardzo popularne były w prasie drukowanej tzw. “Kąciki psychologa”, która radził co zrobić, jak się zachować itp. Jednak w rzeczywistej pracy gabinetowej psycholog pozwala odnaleźć przyczyny, zadaje pytania, które mają prowadzić do konkretnych odpowiedzi, pomaga zobaczyć pewne sytuacje i mechanizmy, pokazuje inna perspektywę, jednak nie podejmuje decyzji za klienta/pacjenta i nie doradza mu.
Mam nadzieję, że rozwiałam kilka mitów o psychologach i ich zawodzie. Jeżeli znasz jeszcze jakieś, coś Cię hamuje przezd spotkaniem z psychologiem, napisz do mnie.
O mitach dotyczących psychologa i psychologii możesz zobaczyć także film z moim udziałem.
Jeśli uważasz, że ten artykuł jest wartościowy lub może komuś pomóc, śmiało się nim dziel. A jeśli potrzebujesz wsparcia, pomocy zapraszam do kontaktu.
