Tak często słyszę to stwierdzenie od nauczycieli, wychowawców, rodziców, dyrektorów różnorodnych placówek czy znajomych. Jak to zatem jest w tą „niegrzecznością”?
Jakie jest Twoje dziecko?
Czy zastanawiasz się nad tym? Jakie jest Twoje dziecko? Z jakiego powodu, zachowuje się „niegrzecznie”? Co takiego się dzieje, że Twoje dziecko Ciebie nie słucha? Łatwo jest powiedzieć o tym, że ma się dziecko, które jest: niegrzeczne, uparte, nieposłuszne, nieusłuchane, aroganckie, bezczelne…można użyć jeszcze wielu słów. Jednak czy to cokolwiek zmienia?
Zauważ, że takie nazywanie dziecka, jest wyjściem naprzeciw jego z oceną. Oceną, która jest negatywna, a jednocześnie nie daje zbyt wiele informacji zwrotnych czy sugestii, jak to zmieniać, jak działać inaczej.
Rola rodzica
Rodzic w życiu dziecka, pełni role przewodnika na wyprawach wysokogórskich. Bez jego wskazówek i sugestii, dziecko porusza się niczym we mgle – to znaczy, że może pokonać drogę z sukcesem, jednak można też spodziewać się czarnego scenariusza.
Twoje dziecko Ciebie potrzebuje – nie z pozycji siły, lepiej wiedzącego dorosłego, który ma rację. Dziecko potrzebuje Ciebie jako partnera, mentora, wzorca. Jeśli wychowujesz dziecko w myśli zasady, że dorosły.silniejszy ma rację, Twoje dziecko będzie usiłowało zachowywać się tak samo – wobec kolegów, wobec partnera/partnerki w dorosłym życiu, a także wobec Ciebie.
Przestań pokazywać siłę, przestań być tym, który wie najlepiej – zacznij słuchać, otwórz umysł, stań się bardziej pokornym rodzicem. To pozwoli na zbudowanie silnej relacji, opartej na zaufaniu, uczciwości i dobrych doświadczeniach
Pruski model wychowania vs rzeczywistość
Jak wspomina w swojej książce Ross W. Greene badania prowadzone przez ponad pięćdziesiąt lat wskazują na to, że „dzieci są trudne”, ponieważ nie zdobyły kluczowych umiejętności, które pozwoliłyby na inne zachowanie.
Jakie to umiejętności? Możesz być zaskoczona/zaskoczony:
- umiejętność rozwiązywania problemów
- umiejętność dostosowania się
- umiejętność tolerowania frustracji
Kłopoty wychowawcze pojawiają się zazwyczaj gdy w określonych sytuacjach wymaga się umiejętności:
- tolerowania frustracji
- rozwiązywania problemów
Według wspomnianego autora „każde dziecko jest grzeczne, jeśli potrafi”. Mając kilkunastoletnie doświadczenie w pracy z dziećmi, przychyliłabym się do tego stwierdzenia. Przecież wielu dorosłych nie ma wymienionych wyżej umiejętności, ponieważ nie zostali w nie uposażeni w dzieciństwie, a w okresie dorosłości, kiedy ma się wyrobione nawyki, taka nauka jest zdecydowanie trudniejsza.
Zatem stosowanie dyscypliny z pozycji silnego dorosłego, który ma zawsze „patent na prawdę” nie jest rozwiązaniem, nie buduje zdrowych relacji z dzieckiem, nie pozwala również na tworzenie silnych więzi.
Kiedy pojawiają się wybuchy (np. złości)?
Kiedy słyszę, że dziecko jest niegrzeczne, często w opowieści mówi się o tzw. momencie krytycznym, czyli sytuacji, kiedy dziecko dało upust swoim emocjom. W psychologii ten moment często nazywa się „wybuchem”.
Warto jednak zauważyć, że dziecko „nie wybucha” cały czas tylko w ściśle określonych sytuacjach. Jakich? Uważnie obserwuj i znajdź odpowiedź na to pytanie – to Twoje rola, jako rodzica, wychowawcy, nauczyciela, jako osoby, które świadomie decyduje się na prace z dzieckim (w domu lub w pracy).
Warto wiedzieć, że do tzw. Wybuchów, często dochodzi wtedy kiedy oczekuję się od dziecka zachowania, które przerasta jego możliwości – dokładnie tak jak pokazuje to równanie:
Oczekiwania przewyższające umiejętności adaptacyjne dziecka = niepożądane zachowanie
Za każdym razem, kiedy wchodzisz w interakcje z dzieckiem, pamiętaj o tym, co napisał Ross W. Greene – „sposób, w jaki reagujesz na dziecko i rozumiesz jego potrzeby, ma ogromny wpływ na to, czy jesteś w stanie mu pomóc.”
Gdybyś miała/miał zapamiętać tylko jedną rzecz z tego artykułu – zapamiętaj proszę, że Twoje dziecko nie jest „niegrzeczne”, Twoje dziecko nie posiada pewnych kluczowych umiejętności (rozwiązywania problemów, dostosowania się, tolerowania frustracji). A Twoją rolą jest, by je tego nauczyć.
Jeżeli zauważasz, że Twoje dziecko lub dziecki z którymi pracujesz mają z ty trudności – zapraszam na sesje indywidualne lub warsztaty.
