„Właściciele” – oczami psycholożki

Własność dla osób zamieszkujących postkomunistyczne kraje to wielka sprawa. Co może się wydarzyć w związku z tą własnością? Jak może ona wpływać na dynamikę sąsiadujących ze sobą mieszkańców?

Film „Właściciele” ma swoją premierę w Polskich kinach dzisiaj – 17 lutego 2023 roku.

„Właściciele” – o twórcy filmu

Twórcą filmu jest Jiří Havelka urodzony w 1980 roku w czeskiej Jihlavie. Zajmjuje się reżyserią teatralną, dramaturgią oraz aktorstwem. W filmie „Właścieciele” możemy go podziewiać w roli (zresztą bardzo dobrej) jednego z bohaterów.

Havelka jednak nie ogranicza się do tego. Jest także jednym z członków kabaretowej grupy teratralnej VOSTO5, która zjamuje się formą teatralną opartą na improwizacji.

Otrzymał Nagrodę im. Alfréda Radoka dla talentu roku (2007). Natomiast film „Właściciele”, który został zrealizowany w 2019 roku, to jego debiut reżyserski. Film okazując się sukcesem, pozowlił jego twórcy na kontynuwowanie działań w obszarze tworzenia filmu.

Jiří Havelka zaprosił do współpracy przy tworzeniu filmu „Właściciele”:

Jiří Havelka (Reżyseria i scenariusz)
Martin Žiaran (Zdjęcia)
Otakar Senovský (Montaż)
Anežka Straková (Scenografia)
Andrea Králová (Kostiumy)
Marek Jeniček, Roman Kasparovsky, Martina Stránská (Producenci)

W obsadzie wystąpili:

Tereza Ramba jako Pani Zahrádková
Vojtĕch Kotek jako Pan Zahrádka
Dagmar Veškrnová-Havlová jako Pani Horvátová
Jiří Lábus jako Pan Kubát
Pavla Tomicová jako Pani Procházková
Ondřej Malý jako Pan Novák
Klára Melišková jako Pani Roubičková

Tereza Ramba Pani Zahrádková Vojtĕch Kotek Pan Zahrádka Dagmar Veškrnová-Havlová Pani Horvátová Jiří Lábus Pan Kubát
Pavla Tomicová Pani Procházková Ondřej Malý Pan Novák
Klára Melišková Pani Roubičková

Nagrody i festiwale

Stworzony w ciągu ośmiu dni film zdobył sporo nagród:

2020 – Czeski Lew – Najlepsza aktorka (Tereza Ramba), Najlepsza aktorka drugoplanowa (Klára Melišková), Najlepszy scenariusz
2020 – Czeski Lew (nominacje) – Najlepszy film, Najlepszy reżyser, Najlepsza aktorka (Dagmar Veškrnová-Havlová), Najlepszy aktor (Jiří Lábus), Najlepsza aktorka drugoplanowa (Pavla Tomicová), Najlepszy aktor drugoplanowy (Vojtĕch Kotek), Najlepszy aktor drugoplanowy (David Novotný), Najlepszy montaż, Najlepsze kostiumy
2020 – Nyski Festiwal Filmowy – Nagroda publiczności

O czym jest film „Właściciele” ?

Ten film pokazuje przekrój społeczeństwa i to z jakmi trudnościami, sterotypami, przekonaniami i uprzedzeniami się ono boryka. To bardzo ciekawe, bo Polacy mogliby w tym filmie zobaczyć również siebie. Zatem pomimo, że film jest czeskiej produkcji i dotyczy Czechów, to jednak pewne odniesienia polityczne czy ideologiczne, są bardzo aktualne dla obywateli różnych krajów, a wybitnie mocno dla Polaków.

To także pokaz tego co może się wydarzyć, gdy osoby które mają tak różne doświadczenia i poglądy, zamkniemy w jednym pomieszczeniu. Akcja filmu w znaczącej większości rozgrywa się w jednej sali. Jednak niech Cię to nie zwiedzie – wcale nie oznacza to, że film jest nudny. Wręcz przeciwnie ten plan twórcy, by nie wynosić historii na zewnątrz, świetnie koresponduje z dynamiką wszystkiego, co dzieje się między bohaterami. Takie połączenie to wręcz genialny duet!

Właściciele -starzy i młodzi

W ciekawy sposób pokazana jest to, czego potrzebują „młodzi”, a czego osoby reprezentujące wcześniejsze pokolenia. Widzimy nie tylko zmiany potrzeb i postrzegania rzeczywistości, a także utknięcie w przeszłośći. Ci którzy tam utknęli widzą teraźniejszość jedynie w czarnych, może szarych odcieniach. Z wielką stratą opowiadają o tym, jak było kiedyś, oceniając, że „dobre czasy już minęły”.

Widoczny jest także rozstrzał pomiędzy dążeniem do zmian, a zachowaniem status quo, pomimo tego, że ten drugi niekoniecznie jest dla kogokolwiek sprzyjający.

Inność nie popłaca?

Widoczny jest także wątek inności i to na kilka sposobów. Okazuje się jednak, że ta inność, która jest stygmatyzowana, będzie mieć znacznie gorzej w ostrzale ocen i ubliżania, niż ta która w jakimś stopniu została przyjęta. Nie tylko zobaczymy tutaj scenki, które widoczne są w Sejmie w Polsce, czy na ulicy. Wiele w nich takich, które bawią choć z poziomu absurdu, a nie radości.

Kiedy właściciele okażą emocje

Nieodłącznym wątkiem wielu scen, są emocje odczuwane przez bohaterów. Im dalej w las, tym łatwiej nam je zauważyć, bo właściciele zwyczajnie zaczynają sobie bardziej pozwalać na ich ekspresję. Nie zawsze zwracając przy tym uwagę na to czy nie ranią innych.

Dlatego ten film warto uważnie obserwować, bo u niektórych bohaterów ta ekspresja rozpoczyna się od mimiki, a dopiero potem stopniowo przechodzi w ekspresję werbalną czy fizyczną, z rękoczynami włącznie. Jednak nie jest to film przeładowany obrazkami przemocy. Odnoszę wrażenie, że twórca zadbał o to, by film pod tym względem mocno odstawał od współczesnego kina.

Czy warto zobaczyć ten film?

Zdecydowanie polecam obejrzeć ten film. Tak jak wspominałam wcześniej jest bardzo aktualny również w odniesieniu do tego, co obecnie dzieje się w Polsce. Szczególnie od 2016 roku. Choć nie tylko – nostalgia za komunizmem również jest widoczna, co wielu Polakom nie jest obce.

Dla fanów języka czeskiego, oglądanie tego filmu z napisami, to dodatkowy plus. Dynamika tego języka w filmie jest przepiękna! Dla mnie to ogromna wartość dodana, że mogłam oglądać film bez dubbingu.

Lista kin w Polsce w których możesz zobaczyć ten film:

Zwiastun filmu można zobaczyć na profilu YouTube AuroraFilmsPl:

Podziękowania dla Aurora Films

Dziękuję Aurora Films za możliwość zobaczenia filmu „Właściciele” przedpremierowo oraz za udostępnienie zdjęć do napisania recenzji.

Ten film to z jednej strony komedia, która momentami bawi do granic. Jednak z drugiej strony pokazuje absurd wielu sytuacji, których mamy szansę doświadczać. Tak pozytywny odbiór filmu i nagrody jakie otrzymał jego twórca, z pewnością wiążą się z tym, że pokazane sytuacje są doświadczeniem wielu osób, łatwo się utożsamiać z tym, czego doświadczają bohaterowie filmu. Sprawia to, że pewne postaci stają się nam bliższe. Szczególnie gdy odzwierciedlają nasze poglądy, obawy czy uprzedzenia.