O uważności napisano tak wiele książek. Sławetne „tu i teraz” słyszał chyba każdy z nas. Pewnie nie jeden raz. Czy kolejna książka o uważności, jest warta uwagi? Czy można dowiedzieć się z niej czegoś nowego?
„Jak przetrwać życiowe trudności #mindfulness” – o czym jest ta książka?
Nie mylisz się, czytając tytuł – książka jest o uważności. Jednak przede wszystkim o tym, jak przetrwać życiowe trudności, z wykorzystaniem uważności. Wielu osób uważność postrzega jako nudę, coś związanego z religią czy szerszą praktyką.
Podczas gdy uważność to nic innego, jak trenowanie umysłu, z wykorzystaniem wiedzy, którą mamy na jego temat. Niemal każdy z nas doświadczył natłoku myśli, nadmiaru emocji i związanego z tym zmęczenia. w takich sytuacjach pomaga uważność. Podobnie jest w sytuacjach trudnych czy kryzysowych. Uważność, czyli świadomość tego jakie myśli i emocje się pojawiają, jest kluczowa. Czasami nie potrafimy ich nazwać – wystarczy, że wiemy, że są to myśl/ emocje, trudne/przykre (zwróć uwagę, że nie piszę negatywne).
Samo to już wiele daje, bo pozwala nam na skontaktowanie się ze swoim wnętrzem i podjęcie decyzji co dalej. Oczywiście od świadomości do decyzji jest nie jeden krok, a droga. Dlatego ćwiczenie tego ma znaczenie. Każdy stawiany krok, jest pokonywaniem tej drogi. To oznacza wybieraniem tego, co nam bliższe, pomocne, wartościowe. W doświadczaniu życiowych trudności to bardzo ważne by stawiać te kroki. Utknięcie powoduje bowiem, że zazwyczaj czujemy się tylko gorzej.
Ta książka jest o tym, jak wykorzystywać ważność podczas życiowych trudności. Dostajemy tam wiedzę o podstawowych elementach uważności, doskonałe ćwiczenia i trochę śmiechu:)
Ruby Wax napisała te książkę z humorem, choć wspomina w niej o swoich życiowych trudnościach – depresji, lęku, kompleksach, pracoholizmie FOMO.
Artykuł mojego autorstwa o FOMO znajdziesz klikając w ten link Czy cierpisz na FOMO?
Życiowe trudności a świat online
Niewątpliwie wielką zaletą tej książki jest to, że została napisana niedawno. Mam na myśli to, że autorka porusza temat naszego funkcjonowania w media społecznościowych. Nie tylko w odniesieniu do FOMO, a również do tego, co taka higiena życia, a raczej jej brak robi naszemu układowi nerwowemu:
Jesteśmy uzależnieni od bycia online, gdyż w normalnym czasie wszystko dzieje się dla nas zbyt wolno.
Chodzi mi o to, że potrzebna nam przeciwwaga dla galopującego życia wewnętrznego. Abyśmy mogli nieco zwolnić i skontaktować się sami ze sobą (byle nie przez pocztę głosową) oraz odkryć,
Ruby Wax, „Jak przetrwać życiowe trudności #mindfulness”, Wydawnictwo Publicat, 2023
co rzeczywiście ma znaczenie.
Życiowe trudności a pandemia
Autorka porusza także temat tego, jak trudna okazała się dla nas pandemia. Z jednej strony brak dojazdów do pracy był zaletą, z drugiej wielu z nas miało czas, by pobyć ze sobą. Dla niektórych to było niemal nie do wykonania. Straciliśmy też to, czym mogliśmy się zasłaniać do tej pory. Straciliśmy zabieganie, które zdarza nam się wykorzystywać jako wymówkę, że „nie mam czasu zadbać o siebie”:
I tak w marcu 2020 r. wielka szóstka literalnie zwaliła się nam na głowy. Ni stąd, ni zowąd ocknęliśmy się zamknięci we własnych domach i – o zgrozo! – pozbawieni rozrywek i czasozabijaczy. Zaaplikowano nam przymusowy odwyk od zaabsorbowania, co oznaczało, że zostaliśmy sami ze swoimi myślami. Byliśmy nadzy – bez pozorów, za którymi mogliśmy się ukryć, bez możliwości udawania kogoś, kim nie jesteśmy, żeby poczuć się lepiej, bez imprezowych planów, bez powodu do strojenia się i pacykowania, by jako tako się prezentować.
Ruby Wax, „Jak przetrwać życiowe trudności #mindfulness”, Wydawnictwo Publicat, 2023
Życiowe trudności a wyczerpanie emocjonalne
Za podjęcie tego tematu w książce przez autorkę, jestem szczególnie wdzięczna. Jest to rzeczywiście choroba cywilizacyjna dzisiejszych czasów. Nieustannie spotykam się w Wirtualnym Gabinecie Psychologicznym Psyche Tee z osobami, które są na skraju wyczerpania.
Wyczerpanie emocjonalne to choroba współczesności. Objawia się nie tylko zestresowaniem, niepewnością czy bojaźliwością, lecz także przymusem ustawicznego obsztorcowywania i krytykowania się w duchu: „Nie mogę się tak stresować. Nikt nie jest aż tak niepewny czy przerażony. To idiotyzm. Nic mi nie wychodzi. Jestem zerem”.
Ruby Wax, „Jak przetrwać życiowe trudności #mindfulness”, Wydawnictwo Publicat, 2023
Na podstawie tej książki stworzyłam post na Instagramie dotyczący wyczerpania, znajdziesz go tutaj: Stan wyczerpania.
Mindfulness a neuronowo-genetyczne modernizacje
Autorka nawiązuje także do badań naukowych, które jednoznacznie potwierdzają to, o czym pisałam wcześniej. A konkretnie to, że praktykowanie uważności wpływa na to, co dzieję się z naszym układem nerwowym, w sensie dosłownym. Uważność wpływa na to jak funkcjonują nasze neurony i połączenia synaptyczne:
To niesamowite, że bez cudownych leków czy operacji da się całkowicie przemeblować neuronowy wystrój swojego wnętrza i zrobić genom totalnie nową stylizację. Czyż człowiek to nie cud w miniaturze? W Oksfordzie dowiedziałam się, że te neuronowo-genetyczne modernizacje i adaptacje są możliwe dzięki treningom mindfulness. Wskoczyłam na tego konia na oślep i do dziś kurczowo trzymam się jego grzbietu.
Ruby Wax, „Jak przetrwać życiowe trudności #mindfulness”, Wydawnictwo Publicat, 2023
Okrucieństwo, miłość, fanatyzm
Autorka pisze także o tym, o czym pisał Viktor Emil Frankl. Każde nasze działanie bierze się z wnętrza, oczywiście ma związek z naszymi doświadczeniami lub ich brakiem (jak brak troski i ciepła od innych). Jednak bez uważności, bardzo trudno nam zauważyć, że świat nie działa w kategoriach „my” i „oni”, gdzie te dwa obozy działają zawsze przeciwko sobie:
Jedynie gdy jesteśmy uważni i pozostajemy w zgodzie ze sobą, możemy przekuć fanatyzm czy dogmatyzm w dobroć i współczucie. Natomiast działając odruchowo i podświadomie, rozsiewamy nasiona kolejnych nieszczęść i katastrof. Właśnie tak ludzie stają się terrorystami – są przekonani, że ich gniew i zemsta są słuszne i uprawomocnione. W głębi serca wszyscy wiemy, jak to działa, ale o ileż łatwiej jest znaleźć sobie wspólnego wroga i przyłączyć się do zbiorowej nagonki.
Ruby Wax, „Jak przetrwać życiowe trudności #mindfulness”, Wydawnictwo Publicat, 2023
Więcej możesz przeczytać o tym w poście na Instagramie: Skąd się bierze zło?
Strona praktyczna książki – ćwiczenia
W książce znajduje się wiele ćwiczeń do wykonania, niektóre takie jak skanowanie ciała, inne wiąże się z wypisywaniem spostrzeżeń czy odczuć. Każe z nich ma dobrą podstawę merytoryczną i myślę, że jest warte wykonania:)
Wiele z podobnych ćwiczeń tworze dla osób z którymi pracuję w Wirtualnym Gabinecie Psychologicznym Psyche Tee. Wykonywałam także podobne ćwiczenia podczas kursów uważności. Zatem zarówno z doniesień naukowych, od specjalistów zajmujących się tym tematem, jak i z własnej praktyki wiem, że jest to skuteczne i pomocne.
Jedno z nich wysłałam w moim poprzednim poniedziałkowym liście, pisanym czule i merytorycznie. Nie wiesz o czym mowa? W każdy poniedziałek wysyłam list, do którego dodaje różne niespodzianki: pytania terapeutyczne, arkusze z ćwiczeniami do zrobienia, nagrania medytacji czy praktyk oddechowych, linkuje do artykułów czy podcastów, wrzucam specjalnie przeze mnie przygotowaną playlistę oraz organizuję konkursy.
Jeżeli jeszcze nie jesteś na liście osób czytających listy ode mnie, zapiszesz się tutaj.