Masters i Johnson to jedna z najbardziej znanych par w dziedzinie seksualności. Początkowo wzbudzało to wiele kontrowersji (kobieta w nauce – i to w takim temacie!). Jednak okazało się, że jej wkład w badania był bezcenny!
Badania Masters i Johnson nad fizjologiczną odpowiedzią ciała
Masters i Johnson byli pionierami w badaniu fizjologicznych i psychologicznych aspektów seksualności. Zaczynając od lat 50. XX wieku, ich badania nad fizjologią odpowiedzi seksualnej przyczyniły się do zmiany spojrzenia na seksualność oraz rozwoju terapii seksualnej.
W pracy badawczej Masters i Johnson przeprowadzali obserwacje i pomiary podczas aktów seksualnych w kontrolowanym środowisku laboratoryjnym. Ich badania obejmowały zarówno kobiety, jak i mężczyzn. To było nowatorskie, ponieważ wcześniejsze badania często polegały na wnioskach opartych na obserwacjach z zewnątrz. Najczęściej w odniesieniu do mężczyzn. Odnośnie kobiet krążyły stereotypy, np. związane z tym, że kobiety nie czerpią przyjemności z seksu.
Przez wiele lat zbierali ogromne ilości danych dotyczących fizjologicznych reakcji, jak: zmiany w nawilżeniu, napięciu skóry czy rytmie serca. Wyniki ich badań umożliwiły stworzenie pierwszego modelu czteroetapowego cyklu odpowiedzi seksualnej człowieka.
Model czteroetapowego cyklu odpowiedzi seksualnej człowieka
Masters i Johnson przeanalizowali zebrane dane i opracowali pierwszy model czterofazowego cyklu reakcji seksualnych człowieka. Został on opublikowany w 1966 roku.
Model czteroetapowego cyklu odpowiedzi seksualnej człowieka opisuje fizjologiczne i emocjonalne zmiany, które zachodzą podczas aktywności seksualnej. Oto jak wygląda się każdy z czterech etapów:
- Faza podniecenia: Podczas tej fazy dochodzi do wzrostu pobudzenia seksualnego w odpowiedzi na bodźce erotyczne. Zwiększa się przepływ krwi do narządów płciowych, co powoduje wzwód u mężczyzn oraz napłynięcie krwi do sutków piersiowych i obrzęk łechtaczki u kobiet. Puls i ciśnienie krwi mogą również wzrosnąć, a mięśnie mogą się napiąć.
- Faza płatowego plateau: W tej fazie podniecenie utrzymuje się na wysokim poziomie. U mężczyzn dochodzi do wydzielania płynu preseminalnego (preejakulatu), działającego jako naturalny środek nawilżający; u kobiet dochodzi do lubrykacji pochwy. W tej fazie zwiększa się napięcie mięśniowe oraz oddech staje się szybszy i głębszy.
- Faza orgazmu: Jest to intensywny moment kulminacyjny odpowiedzi seksualnej. U mężczyzn towarzyszy mu ejakulacja, czyli wytrysk, podczas którego dochodzi do rytmicznych skurczów. Podobnie u kobiet dochodzi do rytmicznych skurczów mięśni odbytu, mięśnia zwieracza cewki moczowej. U kobiet w tej fazie dochodzi do skurczów mięśni macicy i łechtaczki. Często towarzyszą temu przyjemne uczucia i „rozładowanie” napięcia seksualnego.
- Faza rozluźnienia: Po orgazmie organizm stopniowo powraca do stanu spoczynku. Podniecenie seksualne maleje, mięśnie zaczynają się rozluźniać, a naczynia krwionośne zwężają się, co prowadzi do odprężenia. U mężczyzn często występuje okres, w którym niemożliwe jest osiągnięcie kolejnego orgazmu, zwany okresem refrakcji. U kobiet bardziej zbliżoną odpowiedzią jest możliwość wielokrotnego osiągania orgazmu.
To jest ogólny opis czteroetapowego cyklu odpowiedzi seksualnej według modelu Mastersa i Johnsona. Jednak różne osoby mogą różnie doświadczać każdej z tych faz. Ponadto nie wszystko fazy występuje podczas każdego kontaktu seksualnego. Odpowiedź seksualna może mieć różną intensywność i czas trwania.
Psychologiczne i emocjonalne aspekty związane z seksem
Jednak Masters i Johnson nie skupiali się jedynie na aspektach fizjologicznych seksu. Zwracali uwagę na aspekty psychologiczne i emocjonalne. W badaniach uwzględniali wpływ czynników psychologicznych, takich jak: lęki, blokady emocjonalne czy niezdrowe przekonania odnośnie doświadczanej przyjemności seksualnej. Zidentyfikowali też kwestie związane z wychowaniem i normami społecznymi, które mogą wpływać na seksualność jednostki.
Technika „sensate focus”
Masters i Johnson dzięki przeprowadzonym badaniom, wprowadzili technikę o nazwie „sensate focus” (koncentracja na zmysłach). Technika polega na skoncentrowaniu się na przyjemności zmysłowej i eksploracji osobie partnerskiej bez wykorzystywania stosunku płciowego.
Sensate focus umożliwia odkrywanie i wzmacnianie intymności, zwracając uwagę na przyjemność płynącą z dotyku, masażu, czułości i emocjonalnego połączenie, z pominięciem nacisku na sam akt seksualny.
Dziedzictwo pracy Mastersa i Johnsona jest niezwykle ważne dla dziedziny seksuologii oraz terapii seksualnej. Wprowadzili nowe spojrzenie na seksualność ludzką, uwzględniając zarówno aspekty fizjologiczne, jak i psychologiczne. Ich badania i publikacje odegrały kluczową rolę w podnoszeniu świadomości na temat seksualności i jej roli w zdrowiu i dobrobycie jednostki.
Zdjęcie pobrano ze strony: https://source.wustl.edu/2017/11/masters-johnson-honored-lecture-series/