Książka Esther Perel, to odkrywcze podejście do tematu niewierności w związkach. Zdrada, jej przyczyny, konsekwencje oraz odbudowa zaufania to główne tematy, które analizuje autorka. Dlaczego warto przeczytać tę książkę?
Zdrada – co nowego w tym temacie od Esther Perel?
Książka Esther Perel „Kocha, lubi, zdradza. Nowe spojrzenie na problem wierności i niewierności w związku” to prowokujące i odkrywcze podejście do jednego z najbardziej kontrowersyjnych tematów w relacjach międzyludzkich — zdrady. To już drugie wydanie tej książki w Polsce – Wydawnictwo Znak Literanova. Autorka, znana terapeutka i autorka bestsellera „Mating in Captivity” (2006), zgłębia złożoność zdrady, odkrywając jej przyczyny, konsekwencje, a także możliwości odbudowy zaufania po zdradzie.
Perel odchodzi od tradycyjnego potępienia zdrady, zamiast tego proponuje bardziej zniuansowane zrozumienie tego fenomenu. Przygląda się temu, jak różne kultury traktują wierność i co tak naprawdę oznacza „być wiernym”. Jej podejście jest niezwykle świeże, gdy analizuje niewierność nie tylko jako symptom problemów w związku, ale również jako okazję do głębszych introspekcji, rozmów i odkryć (też tych pozytywnych).
„Dzisiejsze rozmowy o romansach są prowadzone w wąskiej perspektywie, zachęcają do ferowania wyroków i tworzenia zbyt łatwych podziałów. Kulturowo rzecz biorąc, jesteśmy otwarci na seks jak nigdy wcześniej, lecz niewierność nadal spowija chmura wstydu i tajemnicy. Liczę, że moja książka przerwie tę ciszę i da początek nowemu sposobowi myślenia, a także mówienia o tym jednym z najstarszych aspektów istnienia. Wiele napisano o zapobieganiu i naprawie, niewiele o znaczeniu i motywach romansu. Jeszcze mniej mówi się o tym, czego się można z romansów nauczyć, a także w jaki sposób mogą one wpływać na transformację naszych stałych związków.”
Esther Perel, „Kocha, lubi, zdradza. Nowe spojrzenie na problem wierności i niewierności w związku”
Co wartościowego znajdziesz w tej książce?
Książka jest bogato ilustrowana przypadkami z praktyki terapeutycznej Perel, co sprawia, że tematyka jest przystępna i realna. Czytelnicy mogą zobaczyć, jak różne pary podchodzą do kryzysu wywołanego niewiernością (czy może iluzją? brakiem ustaleń? brakiem rozmów na ten temat?), co pozwala na głębsze zrozumienie dynamiki związków.
Zdrada – czym i o czym jest?
Książka Perel ukazuje jak niewiele osób w ogóle rozmawia w relacjach o tym czym jest zdrada. Temat omijany jest szerokim łukiem, jakby jego poruszanie naznaczało tym doświadczeniem w przyszłości. Z moich gabinetowych doświadczeń wynika, że wiele osób nie porusza tego tematu „żeby nie ściągnąć zdrady na siebie”. Podczas gdy, jak pisze autorka:
„ Niewierność istnieje, od kiedy wynaleziono małżeństwo, a wraz z nią istnieje tabu zakazujące niewierności. Przez stulecia ubierano ją w przepisy, debatowano nad nią, upolityczniano ją i demonizowano. A jednak, mimo powszechnego potępienia, niewierność okazuje się tak wytrzymała, że małżeństwo może jej tylko pozazdrościć. Jest jedynym grzechem, któremu w Biblii poświęcono aż dwa przykazania – jedno o popełnianiu go, a drugie o samych grzesznych myślach.
Esther Perel, „Kocha, lubi, zdradza. Nowe spojrzenie na problem wierności i niewierności w związku”
To mówi bardzo wiele o tym jak postrzegamy zdradę – uważamy ja za coś pechowego, negatywnego, co może nam się przydarzyć tylko dlatego, że o tym mówimy albo myślimy. Jak w takim razie mamy ustalać granice w relacji? Jak mamy dochodzić do wspólnych założeń, wspólnych zasad, wspólnych pragnień? Domyślać się?
Statystyki zdrad (które są niedoszacowane) pokazują nam, że z tego domyślania się wynika tylko tyle, że brak podejmowania tego tematu, powoduje, że jesteśmy w grupie ryzyka doświadczenia zdrady. Choć z drugiej strony nie jest tak pięknie, że samo rozmawianie i ustalanie, już nam daje gwarancję braku takiego doświadczenia w przyszłości:
„ Zdrada to niekoniecznie jakieś konkretne zachowanie seksualne bądź emocjonalne, lecz raczej coś, co nie mieści się w ramach umowy ustalonej przez parę. Brzmi to dość sensownie. Problem jednak w tym, że większość ludzi nie poświęca wiele czasu na otwarte negocjowanie warunków tej umowy. Co więcej, w ogóle używanie tu słowa „umowa” wydaje się trochę na wyrost.”
Esther Perel, „Kocha, lubi, zdradza. Nowe spojrzenie na problem wierności i niewierności w związku”
Jak czyta się tę książkę?
Styl pisania Esther Perel jest bezpośredni i angażujący, a jej zdolność do rozkładania skomplikowanych emocji na czynniki pierwsze pomaga zrozumieć, że zdrada to nie zawsze czarno-białe zdarzenie. To złożony akt, który może mieć różne przyczyny i różnorodne skutki dla wszystkich zaangażowanych:
„Widzenie zdrady jedynie z perspektywy spustoszenia, jakie spowodowała, jest nie tylko upraszczające, ale i mało pomocne. Zlekceważenie zniszczeń i gloryfikowanie ludzkiej skłonności do poszukiwania jest jednak równie upraszczające i nie bardziej pomocne. W większości przypadków przydatniejsze może się okazać podejście „zarówno…, jak i”. Potrzebujemy narracji łączącej, która pomoże ludziom odnaleźć się w wieloaspektowym doświadczeniu zdrady – motywacji, znaczeniach, konsekwencjach. Zawsze znajdzie się też głos, że sama próba zrozumienia tego zjawiska dodaje mu więcej godności, niż jest ono warte. Taka jest jednak praca terapeuty.”
Esther Perel, „Kocha, lubi, zdradza. Nowe spojrzenie na problem wierności i niewierności w związku”
Choć książka jest napisana prostym językiem, z duża ilością przykładów, to nie oznacza to, że można ja przeczytać w jeden dzień. Jeśli chcemy z niej coś wynieść, zrozumieć to warto ją czytać po kawałku. Dlaczego? Dlatego, że warto podczas jej czytania dać sobie czas na przemyślenia – czym to jest dla mnie? Jak ja to widzę? Czy się z tym zgadzam? Jeśli nie, to dlaczego? Jak to jest/było w moich relacjach/mojej relacji? Czy ja tak robiłam? Jak ja bym się poczuł? Czego ja bym chciało?
Tylko studiując tę książkę, z dużą dozą refleksyjności, można z niej rzeczywiście wyciągnąć wartość. I to jest coś, co może być wyzwaniem, bo książka liczy sobie 400 stron! Jednak czy warto podjąć to wyzwanie? Jeżeli temat zdrady, relacji i iluzji w jakich żyjemy w ich kontekście, to jak najbardziej.
Dla kogo jest ta książka?
Ta pozycja Esther Pereł nie jest skierowana do specjalistów – choć bardzo ponorze im jej lektura. To książka skierowana do wszystkich, którzy chcą zrozumieć złożoność niewierności w związkach. Jest szczególnie pomocna dla osób, które doświadczyły zdrady, oraz par pragnących odbudować zaufanie i intymność po trudnych doświadczeniach.
Wielką wartością tej książki jest fakt, że autorka porzuca podejście oceniania zdrady czy osoby zdradzającej. Nie mówi o tym zachowaniu czy o osobach je podejmujących sposób różnicujący ich od reszty społeczeństwa jako złych, niemoralnych, niegodnych, niezasługujących:
„Złożoność miłości i pożądania nie poddaje się prostej kategoryzacji na dobrego i złego, ofiarę i winowajcę.”
Esther Perel, „Kocha, lubi, zdradza. Nowe spojrzenie na problem wierności i niewierności w związku”
Co jednocześnie nie oznacza, że autorka nie pisze o szkodliwości tych działań czy też o tym na ile mogą być bolesne lub trudne do doświadczenia. To raczej opowieść osoby zawodowo doświadczonej w temacie, która go przedstawia, zamiast uciekać się do polowania na winowajcę.
Podsumowanie
Zdrada może być bolesna i rujnująca, jednak nie jest równoznaczne z tym, że musi być zakończająca. Zdrada to zjawisko bardziej złożone niż sądzimy i to świetnie widać właśnie w tej książce.
Dlatego uważam, że to pozycja konieczna do przeczytania dla osób szukających głębszego zrozumienia dynamiki miłosnych związków, jak i tych, którzy pragną przemyśleć i być może nawet zrewidować swoje podejście do wierności i zdrady. To książka, która nie tylko informuje, ale także inspiruje do dialogu i osobistego rozwoju.
Autorka podejmuje w niej również temat różnego rodzaju modeli relacji romantycznych w jakie wchodzimy. Zainspirowana tą pozycją napisałam artykuł dotyczący monogamii: Monogamia odpowiedzią na współczesne lęki?
