Mindfulness, w języku polskim jest tłumaczone jako uważność bądź świadoma uważność. Nie jest to słowo, które wyczerpująco określa czym jest mindfulness dlatego często zachowane jest oryginalne nazewnictwo.
Czym jest mindfulness?
To specyficzny rodzaj uwagi, która pozwala być skierowanym na chwilę obecną, zupełnie świadomie i bez oceniania (Jon Kabat-Zinn, 1990). Odnosi się do doświadczania świata, dokładnie w taki sposób, w jaki on wygląda.
To bycie świadomym i obecnym zarówno wobec tego co płynie z zewnątrz (inni ludzie, wydarzenia) jak i tego, co płynie z wewnątrz (subiektywne odczucia, oceny, myśli, wrażenia), w każdej chwili naszego funkcjonowania. Celem jest skupienie się na jakości odbierania każdego zjawiska, jakie nas spotyka. Medytacja, stosowana w mindfulness nie może być oderwana od codziennego życia. To właśnie w codziennym życiu, pomiędzy sesjami medytacyjnymi dzieje się to, co jest najbardziej istotne.
Z czym pracujesz stosując mindfulness?
Stosowanie treningu mindfulness skupia się na pracy z ciałem, emocjami, myślami a także przekonaniami. Dąży się do rozwinięcia świadomości własnego ciała, myśli, emocji, a dokładniej zaakceptowania myśli i uczuć, bez ich oceniania, wartościowania, walki z nimi czy chęci ich przeżywania. To czysta akceptacja tego co jest, zatem to „intencjonalny proces obserwowania, opisywania i uczestniczenia w rzeczywistości bez osądzania, w chwili i z efektywnością” (Dimidjian, Linehan, 2003). Ma prowadzić do „wolności od tendencji do bycia ściąganym w automatyczne reakcje na myśli, uczucia i wydarzenia” (Segal et al., 2002).
Dzięki medytacji można oduczyć się starych nawyków czy schematów działania, którymi się posługujemy. Nie jest to praca prosta, jednak warta zaangażowania.
Trening uważności może być stosowany samodzielnie lub dodatkowo w trakcie uczestniczenia w terapii, korzystania z treningów relaksacji czy konsultacji psychologicznych.
Podsumowując…
…mindfulness pozwala na samopoznanie, poszerzenie własnej świadomości, świadomości emocji i odczuć, rozwój osobisty, pokonanie schematycznych, nawykowych zachowań i reakcji oraz ich transformację na takie, które będą działać na naszą korzyść. To także sposób na odstresowanie się i nabranie dystansu do sytuacji, które są dla nas trudne, niespodziewane, zaskakujące.
Stosując mindfulness można pokonać lęki, obawy czy słabości, pogłębić swoje relacje z ludźmi, lepiej zrozumieć siebie i innych. Co bardzo ważne, mindfulness uczy współczucia i akceptacji, nie tylko dla innych ale także dla nas samych. To nauki, jakich nie mamy możliwości pobrać w szkole czy na studiach (w Polsce, poza granicami naszego kraju jest to możliwe).
Zalety uważności
Zalety stosowania mindfulness potwierdzają liczne badania psychologów, lekarzy oraz neurobiologów, wykazując, że prowadzi do redukcji stresu, poprawy samopoczucia i kondycji psycho-fizycznej, lepszej umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych czy kryzysowych, zmniejszenia objawów psychosomatycznych. Udowodniono także wzrost energii życiowej, samoakceptacji, pewności siebie, poczucia własnej wartości, asertywności, polepszenie relacji z innymi ludźmi, łatwiejszą koncentrację.
Poza granicami Polski, np. w USA czy UK mindfulness wykłada się na studiach, wykorzystuje w szkołach, sporcie, korporacjach czy w przychodniach zdrowia dla potrzebujących pacjentów w ramach refundowanej, podstawowej opieki zdrowotnej.
Ponieważ jest to metoda która ma bardzo pozytywne skutki, a postęp techniki w badaniach nad funkcjonowaniem ludzkiego organizmu następuje bardzo szybko, liczba badań klinicznych dotyczących uważności, prowadzonych przez prestiżowe ośrodki naukowe, kliniki czy inne instytucje badawcze stałe rośnie.
