Zapewne zdarzają Ci się chwile, kiedy po weekendzie masz wrażenie, niemal takiego samego zmęczenia jak podczas tygodnia pracy. Być może nawet tego nie rozumiesz, bo przecież był wolny czas, żeby odpocząć, a nie masz poczucia zrelaksowania i odprężenia. Jak to jest z odpoczynkiem?
Iluzja odpoczynku
Kiedy zadaję klientowi pytanie w gabinecie co go relaksuje, co lubi robić w wolnym czasie by odpocząć, nadzwyczaj częstą odpowiedzią jest: “oglądam telewizję” lub “siedzę w internecie”. Okazuje się zatem, że chcąc odpocząć, taka osoba serwuje sobie jeszcze więcej…zmęczenia. Dlaczego? Ponieważ ani oglądanie telewizji ani korzystanie z komputera, komórki czy tabletu w celu śledzenia tego co dzieje się w sieci, nie relaksuje ciała ani umysłu. Korzystanie z tych urządzeń sprawia, że człowiek jest bombardowany ogromną ilością bodźców: szybko zmieniający się obraz, mnóstwo kolorów, wzbudzanie skrajnych emocji, które zmieniają się w nienaturalnym tempie. To wszystko sprawia, że system nerwowy jest jeszcze bardziej obciążony, a co za tym idzie wytwarza hormony, które wpływają na spadek samopoczucia i kondycji psychicznej.
Taki odpoczynek to iluzja. Dlatego nie korzystaj z urządzeń elektronicznych, kiedy naprawdę chcesz odpocząć.
Nie mam czasu na odpoczynek
To kolejne ze stwierdzeń, które słyszę bardzo często pytając o dni wolne, relaks. Niestety tylko od osób dorosłych, które mają swoje rodziny, a również od nastolatków. To najbardziej popularna wymówka, by nie pozwolić sobie na regenerację, nie dbać o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne. Jeśli zaniedbasz siebie, swoje ciało i umysł jak chcesz mieć efekty w szkole? Jak chcesz się dobrze wywiązywać z zadań w pracy? Jak chcesz być dobrym rodzicem, nie mając siły na bycie ze swoim dzieckiem? Jak chcesz spełniać wszystkie te role, dbać o innych, dbać o relacje, skoro nie potrafisz zadbać o siebie?
Zrozum, że odpoczynek nie jest czynnością zbędną, czynnością, której można się wstydzić, obawiając się tego, że zostanie się nazwanym przez innych leniem. Odpoczynek to absolutnie NIEZBĘDNA CZYNNOŚĆ JAKIEJ POTRZEBUJE KAŻDY CZŁOWIEK, W KAŻDYM WIEKU. Nie ma wyjątków.
Kiedy to piszę przypomina mi się historia jaką kiedyś usłyszałam o ratownikach wodnych. Kiedy ratownik wyławia człowieka morza i nadchodzi fala, chroni siebie przykrywając się ciałem osoby, która usiłuje ratować. Dlaczego? Ponieważ gdyby tego nie zrobił, byłoby bardzo duże ryzyko, że sam utonie, zatem nie pomógłby osobie, którą chce uratować, nie pomógłby nikomu innemu i straciłby życie.
Podobnie jest z dbałością o siebie. Rozumiesz metaforę? Nie dbasz o siebie = nie dbasz o innych, nie dbasz o relacje.
Co zrobić, żeby odpocząć? Przeczytaj kilka poniższych kroków!
1. Znajdź to, co daje Ci radość, satysfakcję, przyjemność
Wyszukaj takie czynności, bez względu na to, co sobie pomyśli o nich ktoś inny. To może być gotowanie, malowanie, czytanie książek czy czasopism o ulubionej tematyce, bieganie, tworzenie własnego albumu ze zdjęciami, jak np. Project Life, kąpiel z olejkami eterycznymi w wannie, wzajemny masaż jaki wykonasz sobie z partnerem/partnerką. Pamiętaj, że te czynności nie mogą wymagać styczności z elektroniką.
Skup się na tych czynnościach. Staraj się je wykonywać codziennie. Czas ich wykonywania nie musi być bardzo długi. Jednak bardzo ważne jest, żeby w ciągu dnia, mieć minimum godzinę dla siebie, na sprawianie sobie radości, wzbudzanie pozytywnych emocji, poczucie, że robisz coś dla siebie, coś przyjemnego, ważnego, odprężającego.
Warto skupić się na działaniach, które są proste, nie wymagają dużych środków finansowych i naprawdę dają radość. Jeśli nie wiesz co sprawia Ci radość (tak, tak czasami tego nie wiemy, takie odpowiedzi tez padają w moim gabinecie), codziennie próbuj czegoś nowego, rób coś inaczej niż do tej pory, poszukuj, odkrywaj. Uwierz mi, czasami sami siebie potrafimy zaskoczyć.
2. Codziennie dbaj o ruch
Nie, nie ten generowany poprzez pisanie na klawiaturze komputera czy przez otwieranie drzwi samochodu. Dbaj o prawdziwy ruch, który wpływa na całe Twoje ciało. To pomogą być poranne ćwiczenia (np. sekwencja powitania słońca z jogi, poranny bieg lub ćwiczenia aerobowe), siłowania po pracy lub basen. Znajdź aktywność, która sprawa Ci radość, powoduje, że chcesz więcej i wykorzystuj ją każdego dnia. Zadbasz wtedy nie tylko o odpoczynek, a również o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne- więcej napisałam o tym w artykule: „Aktywność fizyczna. Jak uchroni Cię przed demencją?„
3. Dbaj o prawidłowy, dobry sen
Śpij nie mniej niż 6 godzin dziennie. Badania pokazują, że regularny sen krótszy niż 6 godzin i dłuższy niż 8 przyczynia się do skrócenia życia. Na dobry sen wpływa nie tylko ilość przespanych godzin a także to, jaki i kiedy zjadasz ostatni posiłek (nie są zalecane dania ciężkostrawne jak chleb, potrawy smażone czy z dużą ilością oliwy, mięsa, nabiału), co robisz na godzinę przed snem, o czym rozmawiasz bezpośrednio przed snem z bliskimi, więcej napisałam o tym tutaj: „Praca w nocy czy to ma sens?„
Znaczenie ma także to czy pomieszczenie w którym śpisz jest wywietrzone, nie zawiera zbyt dużej ilości kwiatów, nie jest w nim zbyt ciepło oraz to w czym śpisz (zaleca się materiały naturalne np. bawełna czy jedwab latem).
4. Dbaj o prawidłową dietę, dzięki niej organizm ma możliwości regeneracji lub nie
Jeśli spożywasz produkty przetworzone, dużą ilość nabiału, mięsa i tłuszczy oraz cukrów, a dodatkowo dieta nie jest zbyt bogata w owoce i warzywa, robisz sobie wielką krzywdę. I być może nie jest to odczuwalne teraz, jednak w przyszłości z pewnością będzie. Wiele badań potwierdza, że nadmierne spożywanie nabiału oraz mięsa to główne przyczyny występowania chorób układu krwionośnego, zawałów serca, udarów, miażdżycy, demencji, alzheimera i wielu innych. Wielu z nas nie ma świadomości tego, jak destruktywnie na organizm oraz samopoczucie psychiczne, wpływa nieodpowiednia dieta. Im więcej naturalnych, nieprzetworzonych produktów w Twojej diecie, tym mniejsze prawdopodobieństwo zachorowania dzisiaj i w przyszłości.
5. Dbaj o spotkania z innymi ludźmi
Człowiek jest istotą stadną, potrzebuje towarzystwa. Nie dlatego by nie żyć samotnie, a dlatego, że interakcja z innymi ludźmi rozwija, powoduje emocje, skłania do refleksji. Czas, obecność to największy dar, jaki człowiek może dać drugiemu człowiekowi. Choć nie każdy potrafi to docenić. Przebywaj z ludźmi, przeżywaj razem z nimi, dziel się sukcesami, radościami i dobieraj sobie towarzystwo takich osób, które Cię budują, dzielą się tym co robią, tworzą swoim towarzystwem dobrą atmosferę. To bardziej cenne niż może Ci się wydawać.
6. Dbaj o relacje ze sobą
Dbaj o relacje z innymi, a najbardziej o relacje ze sobą. Naucz się być ze sobą ciszy, bez telewizora i radia w tle. Naucz się uważności, słuchania tego co dzieje się w Twoim ciele, umyśle i w emocjach. Słuchaj uważnie tego co dzieję w Twoim otoczeniu – słuchaj tego jak cichy jest Twój dom, jak rozśpiewany śpiewem ptaków jest park, jak szumiący szumem liści drzew jest las. Poczuj zapach swojego mieszkania, swojego miasta. Zobacz otaczające Ciebie kolory, barwę światła. Odczuwaj to co w Tobie i na zewnątrz Ciebie wszystkimi zmysłami.
7. Daj sobie przyzwolenie na nie-robienie niczego
Tak, dokładnie. Daj sobie przyzwolenie na całkowite lenistwo. Nawet jeśli to oznacza chodzenie cała niedzielę w piżamie, popołudniową drzemkę czy śniadanie w łóżku przed książką. Pozwól sobie na to. Wszystko zależy od Ciebie, wszystko jest w Twojej głowie. Nikt nie może Ci tego zabronić.
8. Zaplanuj czas dla siebie
Postanów, szczególnie jeśli masz partnera/partnerkę i dzieci, w znajdziesz chociaż trzy godziny w tygodniu tylko dla siebie. To taki czas, które nie spędzasz z rodziną, nie spędzasz na zadaniach i obowiązkach wobec bliskich. To czas na kino, piwo z kumplami, wizytę u kosmetyczki, czytanie w wannie, czy taniec w pustym domu podczas gotowania. To czas tylko dla Ciebie, na to na co masz ochotę w danej chwili.
Dzięki zastosowaniu wszystkich tych kroów, nie tylko Twoje codzienne zmęczenie bedzie inne, bedziesz miec silniejszy system odpornościowy, wiecej radości i cieprliwości, a także zasobów na radzenie sobie z przeciwnościami losu, lecz także zadbasz o profilaktykę swojego zdrowia fizycznego i psychicznego (ciało i emocje to system naczyc połączonych, o czym możesz posłuchać tutaj: https://youtu.be/ZW8QiRJqx2o). Dzieki tym działaniom, kiedy naparwde nadejdzie weekend lub czas urlopu, jakośc Twojego odpoczynku będzie tak dobra, że odczuwalne bedzie poczucie odprężenia i relaksu.