Gdy prawdziwe zrozumienie bywa rzadkością, odzwierciedlające słuchanie staje się niezwykle cenną umiejętnością. To technika, która nie tylko pogłębia relacje – wzmacnia zaufanie i empatię. Dowiedz się, jak w prosty sposób możesz ją zastosować w codziennym życiu i terapii, by słuchać i być słuchanx.
Tempo życia, a komunikacja
W świecie, w którym tempo życia bywa przytłaczające, a komunikacja staje się powierzchowna, prawdziwe zrozumienie drugiej osoby jest cennym darem. Jednym z narzędzi, które pozwala na nawiązanie głębokiej i empatycznej relacji, jest technika odzwierciedlającego słuchania (z j. ang. reflective listening). Na czym polega? Jak te technikę stosować?Dowiesz się czytając dalej ten tekst!
Więcej artykułów na temat komunikacji, znajdziesz tutaj.
Czym jest odzwierciedlające słuchanie?
Odzwierciedlające słuchanie to technika komunikacyjna polegająca na aktywnym, pełnym empatii słuchaniu osoby, która mówi i powtarzaniu lub parafrazowaniu jego słów, by pokazać, że jej myśli i uczucia zostały zrozumiane. Często powtórzenia czy parafrazowanie wykorzystuje się także do upewnienia się, czy dobrze rozumiemy o czym mówi dana osoba.
Oczywiście rzecz nie w mechanicznym powtarzaniu tego, co powiedziała druga osoba, a w odzwierciedleniu jej przekazu – na poziomie treści, jak i emocji.
Dlaczego to takie ważne?
W terapii odzwierciedlające słuchanie stanowi fundament budowania relacji terapeutycznej. Często stosuje się te technikę również w coachingu, a szczególnie seks coachingu. Umożliwia to osobie klienckiej poczucie, że jest w pełni słuchana i rozumiana, co wzmacnia poczucie bezpieczeństwa i zaufania. Kiedy osoba kliencka widzi, że jej emocje są prawidłowo odbierane i rozumiane, łatwiej jej otworzyć się na głębsze, trudne tematy.
Na co dzień odzwierciedlające słuchanie może pomóc w budowaniu autentycznych relacji z bliskimi, współpracownikami czy przyjaciółmi. Dzięki tej technice druga osoba czuje, że jej doświadczenia i uczucia są ważne. To może prowadzić do bardziej otwartych, szczerych i zrozumiałych rozmów.
Jak stosować odzwierciedlające słuchanie?
Stosowanie odzwierciedlającego słuchania wymaga praktyki i uważności. Oto kilka kroków, wartych zastosowania:
- Skup się na osobie, która mówi: Upewnij się, że jesteś w pełni obecnx w rozmowie. Odłóż na bok wszelkie rozpraszacze i skup się na tym, co mówi druga osoba.
- Słuchaj z empatią: Staraj się zrozumieć emocje i intencje osoby mówiącej. To, co mówi, często kryje głębsze uczucia, przemyślenia, które warto dostrzec.
- Parafrazuj lub odzwierciedlaj: Powtórz własnymi słowami to, co usłyszałxś, podkreślając emocje i intencje osoby mówiącej.
Przykłady:
Oryginał: „Czuję się przepracowany i zmęczony, bo mam za dużo obowiązków.”
Parafraza: „Wygląda na to, że masz poczucie, że masz zbyt wiele na głowie, co sprawia, że czujesz się wyczerpany.”
Oryginał: „Mam wrażenie, że nikt nie docenia mojej pracy.”
Parafraza: „Słyszę, że masz poczucie, że twoje wysiłki są niedoceniane przez innych.”
Oryginał: „Złości mnie, że mój szef nie bierze pod uwagę moich pomysłów.”
Parafraza: „Wydaje się, że jesteś sfrustrowany, ponieważ twoje propozycje są ignorowane przez szefa.”
Oryginał: „Jestem zmartwiony, bo nie wiem, czy podjęłam właściwą decyzję.”
Parafraza: „Wygląda na to, że martwisz się, czy decyzja, którą podjęłaś, była słuszna.”
Oryginał: „Czuję się samotny, bo nikt nie rozumie moich problemów.”
Parafraza: „Czujesz się osamotniony, ponieważ masz wrażenie, że nikt nie potrafi zrozumieć twoich trudności.” - Unikaj oceniania i doradzania: Celem odzwierciedlającego słuchania nie jest udzielanie rad czy ocenianie, a stworzenie przestrzeni do swobodnego wyrażenia uczuć i myśli przez druga osobę.
- Zadawaj pytania otwarte: Zachęcaj osobę do rozwijania myśli i emocji, poprzez pytania na które nie odpowiada się „tak” lub „nie”.
Przykłady:
Co czujesz w związku z tą sytuacją?
Jakie masz myśli na ten temat?
Co myślisz o tym, co się wydarzyło?
Co sprawiło, że podjąłeś taką decyzję?
Jakie są Twoje obawy związane z tym problemem?
Jakie masz plany na przyszłość w związku z tym?
Co jest dla Ciebie najważniejsze w tej chwili?
Jakie emocje pojawiają się, gdy o tym myślisz?
Co chciałbyś, aby się zmieniło?
Jakie są Twoje największe wyzwania w tej sytuacji?
Jakie inne możliwości rozważasz? - Pytania otwarte: zachęcają rozmówcę do rozwinięcia swojej myśli, wyrażenia emocji i podzielenia się refleksjami, co prowadzi do głębszego zrozumienia jego perspektywy.
Korzyści z odzwierciedlającego słuchania
Regularne stosowanie tej techniki przynosi wiele korzyści zarówno w terapii, jak i w codziennym życiu. Przede wszystkim odzwierciedlające słuchanie:
- Wzmacnia relacje: Tworzy głębsze więzi między osobami rozmawiającymi, poprzez zrozumienie i empatię.
- Buduje zaufanie: Gdy ktoś czuje się wysłuchany i zrozumiany, a nie oceniany, jest bardziej skłonny do otwarcia się i zaufania.
- Pomaga rozładować napięcie: Pozwala na wyrażenie trudnych emocji w bezpieczny sposób, co może prowadzić do ich rozładowania.
- Zwiększa samoświadomość: Pomaga osobie mówiącej zrozumieć i nazwać własne emocje, co jest kluczowe w procesie samorozwoju.
Podsumowanie
Odzwierciedlające słuchanie to potężne narzędzie, które może znacząco wpłynąć na jakość naszych relacji i komunikacji. W terapii pomaga w budowaniu głębokiej, opartej na zaufaniu relacji terapeutycznej. W codziennym życiu może zmieniać relacje z innymi, czyniąc je bardziej autentycznymi i empatycznymi. Zachęcam do praktykowania tej techniki zarówno w profesjonalnym, jak i prywatnym życiu – efekty mogą być niezwykle satysfakcjonujące.
Bibliografia
- Egan, G. (2013). The skilled helper: A problem-management and opportunity-development approach to helping (10th ed.). Brooks/Cole.
- Rogers, C. R. (1980). A way of being. Houghton Mifflin Harcourt.
- Miller, W. R., & Rollnick, S. (2012). Motivational interviewing: Helping people change (3rd ed.). Guilford Press.
- Ivey, A. E., Ivey, M. B., & Zalaquett, C. P. (2013). Intentional interviewing and counseling: Facilitating client development in a multicultural society (8th ed.). Cengage Learning.
