Książka oz zwyczajnych ludziach, choć wcale nie taka zwyczajna. Niezbyt obszerna, choć pomieściła mnóstwo historii. Nieporadnikowa, a jednak pozwalająca się wiele nauczyć. Szczególnie o sobie.
Książka „Staniemy się tacy jak on”, autorstw Macieja Pisuka będzie mieć premierę 26 września 2024 roku! Można ja kupić przedmiarowo, w promocyjnej cenie, w Wydawnictwie Cyranka.
„Staniemy się tacy jak on” – jaką poznajemy historię?
Książka autorstwa Macieja Pisuka „Staniemy się tacy jak on”, to poruszająca i głęboko refleksyjna opowieść o życiu na marginesie społeczeństwa. Autor ukazuje losy ludzi, którzy zostali odrzuceni z powodu ubóstwa i/lub trudnych okoliczności życiowych. Z perspektywy psychologicznej, ważne jest, by zrozumieć mechanizmy, jakie leżą u podstaw tego wykluczenia, oraz jego konsekwencje. Często są one znacznie bardziej złożone niż może się wydawać.
Współczesne badania psychologiczne pokazują, że wykluczanie społeczne, szczególnie oparte na pochodzeniu czy wykształceniu, ma głęboko destrukcyjny wpływ na jednostkę. Zarówno pod względem psychicznym, jak i społecznym. Wykluczenie społeczne aktywuje w mózgu te same obszary, które odpowiadają za fizyczny ból. Podkreślają to badania w zakresie wpływu odrzucenia społecznego na aktywność neuronową (Kross i in., 2011). To sugeruje, że wykluczenie jest nie tylko emocjonalnie bolesne, a także odczuwane na poziomie fizjologicznym.
Mieszkańcy Brzeskiej, stają się ofiarami systemu, który ich odrzuca i stygmatyzuje. To prowadzi do chronicznego poczucia nieadekwatności i marginalizacji.
Tak łatwo oceniamy „ich”
Maciej Pisuk nie ocenia swoich bohaterów – i to zarówno najwieksza wartość, jak i siła tej książki. Wiele współczesnych teorii psychologicznych, jak teoria umysłu Carol Dweck (2006) dotycząca „stałego” i „rozwojowego” podejścia do osobowości, pokazuje, jak destrukcyjne może być kategoryzowanie ludzi na podstawie ich doświadczeń życiowych.
Zamiast tego, konieczne jest przyjęcie postawy pokory i zrozumienia. Bowiem każdy z nas posiada własną, niepowtarzalną historię, która kształtuje nasze postrzeganie świata.
Pisuk daje mieszkańcom Brzeskiej przestrzeń, w której mogą opowiedzieć swoją prawdę, bez oceniania. Pozwala to osobom czytającym dostrzec człowieczeństwo, zamiast jedynie stereotypów i potencjalnego utknięcia w spirali oceniania.
Wykluczenie – dlaczego nikomu się nie opłaca?
Badania nad wykluczeniem pokazują, że konsekwencje tego procesu dotykają nie tylko jednostki, a społeczeństwa jako całości. Współczesna psychologia społeczna podkreśla, że wykluczanie ludzi z powodu pochodzenia, braku wykształcenia czy niskiego statusu ekonomicznego prowadzi do głębokiej dehumanizacji.
Według badań Cuddy i współpracowników (2008), wykluczeni ludzie są postrzegani jako mniej godni zaufania i mniej kompetentni, co dodatkowo wzmacnia stereotypy i tworzy bariery społeczne. W efekcie powstaje zamknięte koło marginalizacji – im bardziej społeczeństwo odrzuca daną grupę, tym trudniej osobom znajdującym się w niej, przekroczyć próg tego zamkniętego koła marginalizacji.
„Ich” historia, Twoje refleksje i ocena
„Staniemy się tacy jak on” to nie tylko zapis życia mieszkańców ulicy Brzeskiej – to także książka, która zaprasza osobę czytającą do głębszej refleksji nad tym, co oznacza być częścią społeczeństwa. Autor, pokazuje, że każdy z nas nosi swój własny bagaż doświadczeń, a różnice wynikające z pochodzenia, wykształcenia czy sytuacji życiowej nie powinny stanowić podstawy do oceniania innych.
Zamiast tego, książka ta stawia ważne pytanie: na ile jesteśmy gotowi, by wyjść poza swoje ego i okazać szacunek oraz pokorę wobec osób, których życie może wyglądać zupełnie inaczej niż nasze?
Ocena i stygmatyzacja innych prowadzi do tworzenia barier między jednostkami i społecznościami. Mechanizmy wykluczenia społecznego, szczególnie oparte na stereotypach i uprzedzeniach, mają długotrwałe skutki dla osób, które są nimi dotknięte.
Wykluczeni często doświadczają zaniżonego poczucia własnej wartości, izolacji społecznej i większego ryzyka rozwoju problemów zdrowotnych, zarówno psychicznych, jak i fizycznych. Badania pokazują, że brak poczucia przynależności i odrzucenie przez innych prowadzą do poważnych konsekwencji emocjonalnych, w tym depresji i lęku. Wykluczając innych, przyczyniamy się zatem to takiego wpływania na zdrowie tych osób, a także ich funkcjonowanie społeczne. Czy taki chcemy mieć wpływa na innych?
Podsumowanie
Podsumowując, książka Macieja Pisuka to nie tylko opowieść o wykluczonych. To także zaproszenie do autorefleksji, pochylenia się nad sobą – sposobem postrzegania innych, oceniania, patologizowania czy marginalizowania.
Współczesne badania psychologiczne wspierają tezę, że zbyt łatwo oceniamy innych, zamiast dostrzegać ich pełne człowieczeństwo. „Staniemy się tacy jak on” skłania do zatrzymania się i zastanowienia nad tym, jak nasze społeczne struktury wykluczają i odrzucają ludzi, a jednocześnie pokazuje, że każdy zasługuje na to, by jego historia została wysłuchana.
