Choroby autoimmunologiczne często poprzedza epizod silnego stresu. To nie jest przypadkowe. Liczne badania potwierdzają, że „ostre lub przewlekłe doświadczenie stresu może zarówno poprzedzać pierwszy rzut choroby, jak i nasilać objawy zapalne w trakcie jej trwania.”
Choroby autoimmunologiczne a komfort chorowania. Co to oznacza?
Mechanizmy biologiczne stojące za tym zjawiskiem stresu poprzedzającego pierwszy rzut choroby są dobrze znane. „Stres powoduje rozregulowanie układu odpornościowego, co prowadzi do jego nieprawidłowej reakcji na własne tkanki.” Jak jednak możemy wspierać osoby z chorobami autoimmunologicznymi, by poprawić ich komfort życia?
Pojęcie „komfortu chorowania” może wydawać się enigmatyczne, jednak jest kluczowe w kontekście przewlekłych chorób. Przede wszystkim, osobom pacjenckie „należy zapewnić szybki i łatwy dostęp do nowoczesnego leczenia.”
Niestety, w Polsce, ze względu na ograniczenia programów lekowych, „często nie jest to możliwe w krótkim czasie.” Wymaga to często miesięcy, „zanim pacjent zostanie zakwalifikowany do nowoczesnych terapii biologicznych, co w międzyczasie odbija się negatywnie na jego zdrowiu fizycznym i psychicznym.”
Drugi element komfortu to holistyczna opieka nad pacjentem. „Farmakoterapia jest podstawą w leczeniu chorób autoimmunologicznych, ale nie mniej ważne są inne formy wsparcia, takie jak fizjoterapia, odpowiednia dieta oraz opieka psychologiczna.” Wciąż zbyt mało mówi się o znaczeniu edukacji zdrowotnej – „pacjenci często nie są świadomi, jak mogą sami wpływać na przebieg swojej choroby.”
Edukacja zdrowotna w chorobach autoimmunologicznych
Edukacja zdrowotna odgrywa kluczową rolę w procesie leczenia. „Pacjent, który rozumie swoją chorobę, jest bardziej skłonny do przestrzegania zaleceń lekarskich i angażowania się w proces leczenia.” Badania wskazują, że „wiele osób porzuca leczenie krótko po opuszczeniu szpitala, co często jest wynikiem braku zrozumienia zasadności terapii.”
Podobnie może być w przypadku chorób autoimmunologicznych – „niedostateczna komunikacja między lekarzem a pacjentem może prowadzić do zaniechania leczenia lub poszukiwania alternatywnych, często niebezpiecznych metod.”
„Lekarze, pomimo ograniczeń czasowych i systemowych, mogą podjąć wysiłek nawiązania partnerskiej relacji z pacjentem.” To pozwala na „lepsze zrozumienie potrzeb chorego i dostosowanie leczenia do jego indywidualnej sytuacji życiowej.” Gdy osoba pacjencka czuje, że jest słuchana i rozumiana, jest mniej skłonny szukać odpowiedzi w internecie czy u samozwańczych uzdrowicieli.
Wsparcie psychologiczne i społeczne jako element terapii
„Pacjenci z chorobami autoimmunologicznymi są bardziej narażeni na depresję i zaburzenia lękowe,” co wynika zarówno z biologicznego podłoża choroby, jak i psychologicznych obciążeń związanych z jej przewlekłym charakterem.
„Wspieranie pacjentów poprzez oferowanie im dostępu do opieki psychologicznej jest kluczowe.” „W momencie diagnozy pacjent powinien mieć możliwość rozmowy z psychologiem, co może pomóc w oswojeniu się z chorobą i nauczeniu się żyć z nią, a nie przeciwko niej.”
Choroby autoimmunologiczne wymagają holistycznego podejście do leczenia
Wprowadzenie modelu opieki, który obejmowałby nie tylko farmakoterapię, a także szeroko pojętą edukację zdrowotną, wsparcie psychologiczne i fizjoterapię, „mogłoby znacząco poprawić jakość życia pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi.”
\W krajach, takich jak Nowa Zelandia, „rozbudowana opieka farmaceutyczna pozwala na lepsze zarządzanie zdrowiem pacjentów i odciążenie lekarzy.” „Podobne rozwiązania mogłyby być zastosowane również w Polsce,” co przyczyniłoby się do lepszego komfortu życia pacjentów oraz ich szybszego powrotu do pełnej aktywności zawodowej i społecznej.
Podsumowanie
Choroby autoimmunologiczne to skomplikowane schorzenia, które wymagają złożonego podejścia do leczenia. Oprócz farmakoterapii, niezbędne jest holistyczne wsparcie, edukacja zdrowotna, a także „tworzenie partnerskich relacji między pacjentem a lekarzem.” Tylko wtedy pacjenci będą mieli szansę na życie z chorobą w sposób, „który nie tylko minimalizuje jej objawy, ale także pozwala na pełne i satysfakcjonujące życie.”
Bibliografia
Mazurek, M. (2024). Zbuntowane ciało. Wydawnictwo Filia.