Niesłychanie często nastolatki postrzegamy jako nieodpowiedzialne, frywolne i zainteresowane zabawą. Jednak nastolatki o których chcę napisać, udowodniły swoim działaniem, że taka generalizacja jest bardzo krzywdząca.
Malala Yousafzai
Urodzona w 1997 roku w Pakistanie. Jako dziewczynka nie była powodem do wielkiej rodzinnej radości. Jednak jej ojciec zrobił wiele by dać jej tak samo dużo, jak mogłaby otrzymać, gdyby urodziła się chłopcem.
Jej ojciec jako nauczyciel, prowadzi szkołę dla dziewczynek w Swat Valley. Jednak kiedy w 2008 roku Talibowie przejęli kontrolę na tym terenie, oglądanie telewizji, tworzenie muzyki, jak i edukacja dla dziewczynek, stała się nieosiągalna. Malala pożegnała swoje koleżanki i szkołę, którą uwielbiała. Nie wiedziała czy kiedykolwiek będzie miała szanse spotkać je ponownie i powrócić do szkoły.
W pewnym okresie przemawia publicznie zaznaczając, że edukacja odgrywa ogromną rolę i powinna być dostępna dla wszystkich, bez względu na płeć. Jest to moment w którym staje się celem dla zamaskowanego napastnika, który w 2012 roku, wchodząc do szkolnego autobusu, strzela do niej, trafiając w głowę.
Dziewczynka budzi się 10 dni później w jednym z angielskich szpitali. O ataku dowiaduje się od lekarzy i pielęgniarek, otrzymując informację, że ludzie z całego świata modlą się za jej dojście do zdrowia. Po miesiącach leczenia, Malala dołącza do swoich rodziców, w nowym domu w Anglii.
Dzięki wsparciu swojego ojca czuje się na tyle zdeterminowana, by otworzyć fundację – Malala Fund, której celem jest danie szansy każdej dziewczynce i kobiecie na taką przyszłość, jaką samodzielnie sama sobie wybierze. Sama pisze o tym:
„It was then I knew I had a choice: I could live a quiet life or I could make the most of this new life I had been given. I determined to continue my fight until every girl could go to school.”
Malala Yousafzai
W grudniu 2014 roku, mając zaledwie 18 lat, otrzymuje Nagrodę Nobla, stając się jednocześnie najmłodszą wśród laureatów tej nagrody,
*zdjęcie pochodzi ze strony: https://www.malala.org
Emma González
Jako zaledwie osiemnastolatka, stała się jednym z inicjatorów i głównych postaci grupy Never Again MSD, która walczy o ograniczenie dostępności do broni. Wszystko zaczęło się, kiedy w lutym 2018 roku w Marjory Stoneman Douglas High School w Parkland na Florydzie, zamordowanych zostało 17 osób. Do tej szkoły uczęszczała wówczas Emma.
*zdjęcie pochodzi ze strony: https://www.politifact.com/punditfact/statements/2018/mar/30/project-republic/no-emma-gonzalez-did-not-admit-bullying-parkland-s/
Wiele osób przetrwało szkolną strzelaniną, jednak ból i złość jakie pozostały w nastolatkach, odbiły się szerokim echem w mediach nie tylko. Zaledwie w 24 godziny strzelaninie została uruchomiona machina ruchu Never Again MSD, której celem jest wyraźne podkreślenie jak niebezpieczna jest tak łatwa dostępność do broni i jak bardzo istotne jest, by dostępność do niej została ograniczona restrykcyjnymi przepisami prawnymi.
W 2018 roku podobnych strzelanin w różnorodnych szkołach, na terenie USA odbyło się aż sześć. Zatem skala takich wydarzeń jest zatrważająca.
W marcu Emma wygłosiła przemówienie w Waszyngtonie, podczas zorganizowanego przez nastolatków March for Our Lives. Wówczas przeczytała imiona swoich kolegów i koleżanek którzy zmarli podczas strzelaniny, po czym milczała przez cztery minuty, otrzymując stojąca owacje i głosy wsparcia od obecnego tłumu.
Te cztery minuty były bardzo symboliczne – tyle czasu zajęło napastnikowi przeprowadzenie ataku na uczniów Marjory Stoneman Douglas High School.
Po bardzo aktywnym działaniu Emmy i jej koleżanek oraz kolegów, ustawodawcy w stanie Floryda zmienili przepisy dotyczące umożliwienie zakupu broni palnej. Z poprzedniego prawa mówiącego o konieczności posiadania 18 lat granica została podniesiona do 21-go roku życia. Założono także trzydniowy okres oczekiwania na większość z dostępnych modeli broni palnej.
Okazało się zatem, że grupa nastolatków jest w stanie zmienić prawo stanowe USA. Trzeba jednak podkreślić, że było to okupione ogromnym wysiłkiem nastolatków, pracy pro bono w celu zmian prawnych oraz organizacji ogromnych przedsięwzięć publicznych.
Jednak nie ma wątpliwości, że ten wysiłek był znaczący i ważny, a co najważniejsze doprowadził do oczekiwanego efektu.
Jack Andraka
Jako 15-sto latek uczęszczający do liceum, wynalazł nowy i tani sposób wykrywania raka trzustki. Jak sam zaznaczył, wpadł na ten pomysł korzystając w ogólnodostępnych materiałów naukowych w Internecie (publikacje naukowe itp.).
Otrzymał 75 tys dolarów podczas Miedzynarodowych Targów Nauki i Inżynierii Intel w 2012 roku za ten pomysł oraz prototyp narzędzia, które ma służyć do wykrywania choroby.
*zdjęcie pochodzi ze strony: https://coloradocancerblogs.org/teenage-optimism-changing-pancreatic-cancer-detection/jack-andraka-768/
Prostota narzędzia i jego niska cena wynika z konstrukcji – to pasek papieru filtracyjnego, który przykryty jest roztworem z nanorurek węglowych i specjalnego przeciwciała. Wymaga jedynie jednej szóstej kropli krwi do diagnozy. Co jest bardzo małą ilością w przypadku diagnostyki.
Jak zaznaczył laureat nagrody, to dopiero wstępna koncepcja narzędzia, a nie coś co jest gotowe do wdrożenia. Nadal konieczne są badania i udoskonalenia.
Jednak jest to bardzo budujące, że korzystając z darmowo dostępnych publikacji naukowych, nawet nastolatek ma szansę na uruchomienie swojej kreatywności i wiedzy, po to by stworzyć coś, co niewątpliwie jest potrzebne, a według różnorodnych szacunków, będzie potrzebne z biegiem czasu jeszcze bardziej. Niestety statystyki wskazują na wzrost zachorowań na nowotwory wszelkiego rodzaju, w tym nowotworu trzustki.
Podsumowując…
Okazuje się zatem, że nastoletni okres życia to nie tylko zabawa i popełnianie błędów poprzez doświadczenie i wszelkiego rodzaju „pierwsze razy” lecz również zmienianie powszechnej dostępności do edukacji, zmienianie prawa w zakresie dostępności do broni palnej czy działania w obszarze diagnostyki chorób nowotworowych.
Zazwyczaj takie działania kojarzymy z osobami, które mają wykształcenie kierunkowe, wysoką pozycję zawodową, a także określony wiek (zazwyczaj między 30-50 rokiem życia).
Fantastycznie, że mamy przykłady z życia, które pokazują, że te bariery, bardzo często są nam narzucone przez przekonania wyniesione z domu czy wynikające z norm kulturowych czy społecznych. Oznacza to, że można je zmieniać, działać poza ich ramami…