Osoby doświadczające myśli samobójczych, a także planujące próbę samobójczą, zazwyczaj z kimś się tym dzielą. nie zawsze otwarcie i nie zawsze wprost, jednak wysyłają pewne sygnały, które niestety bywają niezauważone.
Samobójstwo – sygnały ostrzegawcze
Mówienie o samobójstwie
Wszelkie zdania wypowiedziane o samobójstwie, umieraniu lub samookaleczeniu mogą być sygnałem ostrzegawczym. Jednak szczególnie należy zwracać uwagę na zdania typu:
- „Szkoda, że się urodziłem”
- „Jeśli jeszcze cię zobaczę…”
- „Lepiej byłoby, gdybym umarł”
- „Będzie im lepiej beze mnie”
- „Od kiedy się pojawił_am jestem tylko problemem”
Poszukiwanie środków śmiercionośnych
Poszukiwanie dostępu do różnego rodzaju środków, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia lub życia. Dotyczy to szczególnie sytuacji gdy środki są silnie zagrażające lub osoba zdobywa środki szkodliwe w dużych ilościach:
- broni,
- leków/narkotyków o silnym działaniu lub w dużej ilości,
- noży i innych ostrych narzędzi oraz innych przedmiotów, które mogłyby zostać użyte w próbie samobójczej
Zaabsorbowanie śmiercią
Może się ono przejawiać w bardzo różnych zachowaniach. Przejawiające się w takich zachowaniach tak:
- nagła i silna fascynacja tematem śmierci,
- ogromne skupienie na śmierci, umieraniu lub przemocy
- pisanie wierszy, opowiadań, scenariuszy dotyczących śmierci
Brak nadziei na przyszłość
Może dotyczyć wielu z nas w różnych momentach życia. Jednak bywa silnym sygnałem ostrzegawczym, gdy osoba doświadcza jej silnie lub nagle, szczególnie, gdy wiąże się z poczuciem:
- bezradności
- beznadziejności
- bycia w pułapce („Nie ma/mam wyjścia”)
- przekonanie, że aktualny stan rzeczy się nie nie zmieni/nie poprawi
Nienawiść do siebie
Manifestująca się w:
- poczuciu bezwartościowości
- poczuciu winy
- poczuciu wstydu
- uczuciu ciężaru („Wszystkim byłoby lepiej beze mnie”)
- otwartego mówienia o nienawiści do siebie
Uporządkowanie spraw
Nagłe uporządkowanie spraw, takich jak:
- sporządzanie testamentu
- wyprzedawanie pewnych przedmiotów
- dzielnie dóbr materialnych pomiędzy przyjaciół czy członków rodziny
- robienie ustaleń dla członków rodziny
Pożegnanie
Niezwykłe, nieoczekiwane wizyty lub telefony do rodziny i przyjaciół. Pożegnanie się z ludźmi tak, jakby miało sie ich więcej nie zobaczyć.
Wycofanie się od innych
Dotyczy rzadszego kontaktu z przyjaciółmi i rodziną, rosnącej izolacji społecznej. często manifestuje się w pragnieniu bycia „pozostawionym w spokoju”.
Zachowania autodestrukcyjne
Często związane z zachowaniami takimi jak:
- zwiększone spożywanie alkoholu lub/i narkotyków
- lekkomyślna jazda samochodem
- ryzykowne zachowania seksualne
- podejmowanie niepotrzebnego, możliwego do uniknięcia ryzyka
Nagłe poczucie spokoju
Nagłe poczucie spokoju i szczęścia po doświadczeniu np. skrajnie silnej depresji może być sygnałem, że dana osoba podjęła decyzję o próbie samobójczej.
Poszukiwanie wsparcia
W sytuacji doświadczania myśli samobójczych lub cięcie dokonania próby samobójczej, warto szukać pomocy psychologicznej i/lub psychiatrycznej. Jednak poza takim sposobem wsparcia można skorzystać również ze wsparcia instytucji pomocowych takich jak:
- Ośrodek Interwencji Kryzysowej
- Poradnia Zdrowia Psychicznego
- telefon zaufania 800-70-22-22 lub 1161-23
