Dotyk dla wielu osób jest bardzo ważny, a jednocześnie dla sporej grupy tych osób jest tematem trudnym. Trudno mówić o potrzebie dotyku i czasami trudno go dawać. Jak zatem dawać i otrzymywać przyjemny, chciany dotyk?
O dotyku słów kilka
Dotyk odgrywa ważną rolę w życiu człowieka – zmysł dotyku, to jeden z ważniejszych zmysłów. Poprzez dotyk już od urodzenia poznajemy świat – dotykając innych, wkładając sobie palce do ust czy różnego rodzaju przedmioty. Zmysł dotyku jest wykorzystywany nie tylko przez ludzki gatunek, a także różne inne gatunki.
Dotyk ma ogromne znaczenie w ramach zarówno fizycznego, jak i emocjonalnego rozwoju.
Badania naukowe pokazują, że dotyk ma wiele korzyści dla naszego fizycznego i emocjonalnego samopoczucia. W przypadku dzieci, brak dotyku może wpływać na zaburzenie rozwoju mózgu i jego spowolniony wzrost.
Dzieci w początkowym okresie życia (pierwsze trzy lata), które nie dostają dotyku, nie są przytulane nie rozwijają sie prawidłowo. Dotyczy to również dzieci, które spędzają wczesne dzieciństwo w instytuacjach opiekńczych – nie dostając należytej uwagi i ciepła, rownież w ramach kontaktu fitycznego.
Dotyk a stres
Dotyk jest dla nas ważny nie tylko ze względu a rozwój czy mozliwość poznawania świata. Z pomocą dotyku czy samodotyku, jesteśmy w stanie redukować poziom stresu i lęku. Chciany dotyk: głaskanie, muskanie ciała, może wpływać na wydzielanie endoerfin. Grupy hormonów, które działają jak naturalne substancje przeciwbólowe i przeciwlękowe w organizmie człowieka.
Endorfiny działają na receptory opioidowe w mózgu, blokując przewodzenie sygnałów bólowych i wywołując uczucie ulgi oraz dobrostanu. Dodatkowo, endorfiny mogą również powodować uczucie euforii i poprawiać nastrój. Zatem endorfiny pełnią ważną rolę w regulacji emocji, odczuwaniu bólu i ogólnym samopoczuciu.
Dotyk a relacje
Warto nie bagatelizować innej funkcji dotyku – zwiżzanej z nawiązywaniem więzi społecznych. Chciany, nieprzemocowy dotyk, taki jak uścisk dłoni czy przytulanie na powitanie, przyczyniają się do budowania więzi i wzmacniania relacji interpersonalnych.
Ponadto dla wielu osób dotyk jest językiem miłości. Poprzez dotyk okazują miłość, troskę, zaangażowanie. To ta forma, której bardzo potrzebują nie tylko osoby partnerskie, a także dzieci i domowe zwierzęta. Co tylko pokazuje, jak uniwersalna i międzygantunkowa jest to potrzeba.
Dawanie i otrzmywanie dotyku: komunikacja
Otwarta, szczera i entuzjastyczna komunikacja jest kluczowa. Porozmawiaj ze swoimi bliskimi na temat swoich preferencji, granic i pragnień odnośnie dotyku. To ważne by pamiętać, że dotyk nie występuje jedynie w relacji rodzic – dziecko czy w relacji romantycznej. Mamy wiele form dotyku, tego bardzo bliskiego np. z osobami przyjacielskimi czy rodzeństwem. Nie ma on nic wpólnego z dotykiem seksualnym.
W ramach uczenia bliskiego otoczenia o swoich potrzebach zwiżzanych z dotykiem, nie zapominaj by rozmwiać o zgodzie, kiedy chcesz kogoś dotykać. Obserwuj siebie i drugą osobę w tych interakcjach i udzielaj informacji zwrotnych.
Czasami kiedy czujemy złość, nie mamy ochoty na to, by być przytulanymi, a ktoś poprzez przytulenie próbuje nas wesprzeć. Nie ma nic złego w tym, by postawić wtedy granicę i powiedzieć, że to nie jest dobry moment.
Jeżeli jednak w ramach odczuwania złości czy gorszego nastroju izolujesz się, uciekasz od bliskości i jest to schemat, warto sie temu przyjrzeć. Może być to schemat, którym usiłujesz siebie chronić, a finalnie, być może okrada Cię to z tego, co mogłoby być pomocne.
Temat zgody czyli konsentu w dawaniu i otrzymywaniu dotyku
Dotykanie generalnie jest zdrowe i dobre, są jednak takie moemnty, kiedy nie mamy ochoty na dotyk. Nie ma w tym nic złego. Warto to wtedy komunikować. Natomiast z drugiej strony, warto pytać o zgodę, nawet dzieci. Zamiast przytulać dziecko, które coć silnie przeżywa, warto zapytać „czy chcesz, żebym Cię przytuliła teraz?”, „mogę cię przytulić?”, „chcesz się przytulić?”.
To uczy dziecka, że w zakresie swojej cieleności może mieć potrzeby i może stawiać granice. To bardzo ważna edukacja również w zakresie chronienia dziecka przed nadużyciami, zwiżzanymi z obszarem cielesności, w tym również seksualności.
Dlatego pytaj, słuchaj, szanuj granice, nawet jeżeli czujesz się z nimi źle lub wywołują one poczucie odrzucenia. Jeżeli bliska Tobie osoba mówi „nie” na Twoje pytanie o dotyk i odczuwasz odrzucenie, przyjrzyj sie temu. Może być tak, że pojawianie sie gtego odczucia jest związane z Twoim schmatem przywiązania lub schematem tworzenia relacji.
Relaks jako wsparcie
Jeżeli potrzebujesz dotyku, który ma potrwać dłuzej, warto stworzyć ku temu sprzyjające warunki. Zadbanie o komfortowe otoczenie, będzie sprzyjać temu doświadczeniu. Odpowiednia temperatura pomieszczenia, delikatne oświetlenie, brak pośpiechu, cisza lub ulubiona muzyka, to wszystko wywołuje odpowiedni nastrój.
Stwarzanie takich warunków, ma o tyle duże znaczenie, że mózg odbiera wszystkie te bodźce. Bodźe związane z relaksem, przyjemnością, rozluźnieniem powodują, że zazwyczaj umysłowi łatwiej jest wejść w tego typu aktywności:)
Poznawanie
W przypadku różnego rodzaju relacji (romantycznych, przyjacielskich) warto dać sobie czas na odkrywanie tego, kto jaki dotyk lubi. Jaki dotyk budzi jakie wrażenia – bo doświadczenia życiowe mamy różne. To co dla jednej osoby jest przyjemnym dotykiem, dla drugiej może być nie do wytrzymania lub trigerujące.
Dlatego warto dawać sobie informacje zwrotne (komunikacja) i sprawdzać jakie formy fizyczej bliskości są przyjemne, bezpieczne i chciane.
To szczególnie ważny temat w przypadku osób socjalizowanych do płci męskiej. Stereotypowo kobiety czy osoby socjalizowane do roli kobiet, mają mniejszą trudnosć z kontaktem fizycznym, bo są tego kontaktu uczone.
W przypadku stereotypowo wyglądających mężczyzn/osób socjalizoewanych do roli męskiej dotyk dzieje się i jest interpretowany zupełnie inaczej. Wciąć żywy jest mit, że mężczyźni nie potrzbują przytulania. Przecież to takie „babskie” mizianie. Co nie jest prawdą – dla mężczyzn dotyk jest równie ważny. Jednak nauczono ich, że albo tak nie jest albo, że nie powinni tego wyrażać.
Wielu mężczyzn mówi także o tym, że w gronie ich znajomych, bliskość, czułość fizyczna w formie przyjacielskiej właściwie nie istnieje. Dotyk pojawia sie podczas aktywności fizycznych, gier i często po dużej ilości alkoholu. Podczas gdy męzczyźni mogą siebie obdarowywać dotykiem, który jest o trosce, bliskości, a jednocześnie nie jest dotykiem seksualnym.
Uważność, wrażliwość, obserwacja
Zarówno we wzjamnym poznaniwa tego jaki dotyk jest dla kogo przyjemny, a jk i nie jest jak i długoletnich relacjach uważność, wrażliwość i obserwacja mają ogromne znaczenie. To dzięki nim możemy odbierać to, jak zachowuje się osoba dotykana i jaki ten dotyk prawdopodobnie dla niej jest.
To coś o czym bardzo często mówimy w praktyce jogi w parach czy w acro jodze. Patrz na osobę z którą pracujesz, przyglądaj się temu, co wyraża mimika jej wtarzy oraz ciało, bo stamtąd płynie wiele sygnałów.
Podobnie jest w relacjach seksualnych – przypatrywanie sie osobie podczas seksu, nie tylko jest źródłem ważnych informacji, a także może wzmacniać relację i wiele wnosić do doświadczania przyjemności.
W relacjach rodzic – dziecko to również ważne. Przyglądanie sie rekacjom dziecka bywa dla nas jedyną informacją (np. kiedy dziecko jeszcze nie mówi lub jest niewerbalne).
Uważność na potrzeby drugiej osoby, na rekacje płynące z ciała, na komunikaty jakie nam daje jest kluczowa jeśli chcemy budować reacje na tyle bezpieczną, by mógł w niej zaistnieć bezpieczny, ciepły dotyk.
Zróżnicowanie dotyku
Typy dotyku są bardzo różne. Możemy ten dotyk wykonywać dłonią, innymi częściami ciała, a także akcesoriami. Pocałunki, lizanie, podgryzanie to równiez formy dotyku. Część z nich będzie zarezerwowana jedynie dla relacji romantycznych czy seksualnych, jednak w niczym to im nie umniejsza. Każda forma dotyku może wnosić coś wartościowego, jesli tylko jest chciana.
Relaks, radość
To o nie bardzo często w dotyku chodzi. Dotyk ma być przyjemny, troskliwy, konsensualny (za zgodą), może być pocieszający czy prznoszący ulgę. Kiedy dotykamy kogoś właśnie w taki sposób, ta osoba może odczuwać wiele przyjemnych emocji, które zwrotnie najczęściej wracają do nas. Taka forma kontaktu jest bardzo zasilająca, dla wszystkich stron.
Nie jesteśmy tacy sami
Warto pamiętać, że każdy jest inny, dlatego te wskazówki mogą wymagać dostosowania do indywidualnych preferencji. To o czym napisałam ma służyć inspiracji, to nie jest „instrukcja obsługi”. Dlatego tym bardziej dbaj o komunikację, zgodę oraz uważność w relacji, w której chcesz dotyku lub chcesz komuś dawać dotyk.
