Za edukację seksualna dziecka odpowiedzialny jest dorosły. Jak działać skutecznie w tej roli jako rodzic i nie tlyko? Dowiedz się!
Rola rodzica w edukacji seksualnej dziecka
Aktualnie dostęp do informacji na temat seksualności jest łatwiejszy niż kiedykolwiek wcześniej. Mamy więcej osób specjalizujących się w obszarze edukacji w zakresie seksualności niż kiedykolwiek w dziejach ludzkości. Wiedza jest powszechnie dostępna, często bezpłatnie.
Jednak nie oznacza to, że wszyscy staliśmy się osobami specjalizującymi się w tym temacie. Dodatkowo, często zdarza się trafiać na materiały podejmujące temat seksualności nie z poiomu rzetelnej wiedzy, a przekonań osobistych czy religijnych.
Dodatkowo sama wiedza, nie zawsze idzie w parze z umiejętnością rozmowy i przekazywania informacji adekwatnie do wieku dziecka. W książce „Talk to Me First: Everything You Need to Know to Become Your Kids’ „Go-To” Person About Sex”, autorstwa Deborah Roffman, cenionej edukatorki seksualnej, zapoznajemy się z kluczowymi sposobami działania.
Dzięki nim możemy działać właściwie i skutecznie w obszarze edukacji seksualnej dziecka. Zapoznanie się z tymi działaniami i ich zastosowanie, pomaga dorosłemu stać się zaufanym przewodnikiem w rozmowach z dzieckiem.
Edukacja seksualna dziecka – rola stróża
Pierwszą rolą, którą Roffman wskazuje, jest rola stróża (z j. ang. gatekeeper). Rolą dorosłych jest aktywnie chronić fizyczne i emocjonalne dobro dziecka, ustanawiając odpowiednie granice i limity. Dzięki temu dorośli pełnią rolę przewodników i zabezpieczają dzieci przed potencjalnymi niebezpieczeństwami.
Dotyczy to dorosłych w rozumieniu rodziców, jednak nie tylko. Dorośli pracującymi z dziećmi w instytucjach edukacyjnych czy opiekuńczych, również mają obowiązek wchodzenia w tę rolę i aktywnego działania.
To samo dotyczy dorosłych, którzy są dla dziecka bliscy, jednak nie są rodzicami – jak dziadkowie, przyjaciele rodziny, sąsiedzi. To rolą dorosłych jest dbanie o bezpieczeństwo otaczających ich dzieci.
Edukacja seksualna dziecka – rola nauczyciela
Dorośli są zobowiązani dostarczać dzieciom dokładnych i rzetelnych informacji na temat seksualności oraz promować otwartą rozmowę na ten temat. Tworząc sprzyjające środowisko do nauki, pomagają dzieciom zdobyć wszechstronne zrozumienie swojego ciała, relacji i emocji.
Taka atmosfera pozwala również na poznawanie tego obszaru życia, bez obciążenia wstydem, lękiem czy upokorzeniem. Pozwala to na afirmowanie ciekawości poznawczej dziecka oraz jej rozwijanie.
Edukacja seksualna dziecka – rola pocieszyciela
Następną rolą jest rola pocieszyciela (z j. ang. comforter). Rolą dorosłego jest być osobą dostępną i gotową, aby oferować dzieciom pocieszenie, afirmowanie i wsparcie w trudnych sytuacjach. Tworząc bezpieczną przestrzeń, w której dzieci mogą wyrażać swoje uczucia i obawy, umożliwiają im rozwijanie zdrowej relacji z własną seksualnością.
Dzięki temu łatwiej będzie dziecku nauczyć się poznawać swoje emocje i je wyrażać. Podobnie może być z myślami i kwestią zgody, a co za tym idzie stawiania granic.
Dziecko może zauważyć, że kiedy jego emocje nie są akceptowane, a wyrażanie braku zgody spotyka się z ignorancją, jest to niepokojąec. Takie obserwacje mogę wpływać na podejmowanie decyzji, które pozwolą na zadbanie o bezpieczeństwo dziecka w późniejszym okresie jego życia (np. w okresie nastoletniości).
Edukacja seksualna dziecka – rola pozytywnego wzorca do naśladowania
To na barakach dorosłego spoczywa odpowiedzialność stworzenia wartościowego wzorca do naśladowania lub inspiracji. Jednym z podstawowych modeli uczenia się u dzieci, jest tzw. modelowanie czyli uczenie się poprzez obserwację.
Dlatego to tak ważne, by dorośli dawali przykład traktowania innych z szacunkiem. Ważny jest także wzorzec budowania zdrowych relacji i skutecznej komunikacji oraz odpowiedzialnego podejmowania decyzji w kontekście seksualności. Inspirując dzieci, dorośli mogą prezentować wartości i postawy, które sprzyjają zdrowej seksualności.
Edukacja seksualna dziecka – rola obrońcy
To dorośli mają obowiązek angażować się w budowanie bezpiecznego i otwartego otoczenia dla dziecka. Takiego otoczenia, które sprzyja zdrowemu rozwojowi i edukacji seksualnej. Pracując na rzecz usunięcia społecznych barier i wspierając politykę, które służą dobru dzieci, zabezpieczają przyszłość wszystkich dzieci.
To ma znaczenie, bo dzieci są bezbronne. Bez zaangażowania dorosłych nie są w stanie bronić się same czy stworzyć sprzyjające, bezpieczne otoczenie, to rola nas – dorosłych.
Dlatego nie zgadzam się ze stwierdzeniem wobec nastolatków, że będą zażywać „tabletkę po”, jak cukierki. To od podejścia dorosłych zależy, z jaką edukacja dziecko wyjdzie w świat. Nie możemy zwalać na osoby niepełnoletnie odpowiedzialności za bark wiedzy na temat ciała czy antykoncepcji.
Więcej na temat temat dowiesz się z artykułu: Antykoncepcja awaryjna bez recepty. Dlaczego to ma sens?
Z tego artykułu dowiesz się czym jest antykoncepcja awaryjna: Antykoncepcja awaryjna – co to jest i jak działa?
Dwa wspomniane artykuły, mogą być dla Ciebie wartościowym źródłem informacji.
Podsumowując
Skupienie się na wspomnianych działaniach, pozwala dorosłym stać się zaufanymi przewodnikami dzieci w kwestii seksualności. Pięć przedstawionych przez Roffman ról, to skuteczny sposób na rozwijanie zdrowych i otwartych relacji z dziećmi. Będą one wpływać na pełne zrozumienie przez dzieci własnego ciała, relacji i emocji.
Dzięki postępowaniu w ten sposób, staniemy się lepiej przygotowani do rozmów na temat seksualności. Będziemy w stanie pomóc dzieciom stawić czoła wyzwaniom z jakimi będą się zmagać. Często tymi, z którymi będąc. wich wieku zostawaliśmy samx*.
- x – litera x na końcu słowa nie oznacza błędu; jest ona związana z faktem, że temat dotyczy kobiet, mężczyzn i osób niebinarnych. Zastosowanie „x” ma uszanować wszystkie płcie i tożsamości oraz pokazać osobom nie będącym z binarnym podziale, że są widoczne i szanowane
