Drag to sztuka performatywna, która łączy elementy teatru, mody, makijażu i muzyki, często związana z subwersją płciowych norm i stereotypów. Odgrywa ważną rolę w kształtowaniu kultury i społeczeństwa, wpływając na postrzeganie płci, seksualności i tożsamości.
Historia Dragu
Wbrew pozorom to nie jest nowoczesny „wymysł” czy forma sztuki powstała niedawno. Nic bardziej mylnego. Jego korzenie sięgają do średniowiecznego teatru, a przez kolejne tysiąclecia, ta forma sztuki ulegała licznym zmianom i rozwojowi.
Starożytność i średniowiecze
Teatr Grecki. W starożytnej Grecji tylko mężczyźni mogli występować na scenie, co oznaczało, że wszystkie role kobiece były grane przez mężczyzn. Były to początki Dragu, jako środka teatralnego.
Teatr Kabuki w Japonii. Tradycyjny japoński teatr Kabuki wywodzący się z XVII wieku, stawiał w centrum mężczyzn. Początkowo w teatrze kabuki grały kobiety, czego zakazano w 1629 roku. Od tamtej porywszystkie role były odgrywane przez mężczyzn.
Renesans i XVIII wiek
Teatr Elżbietański. W Anglii, w okresie elżbietańskim, kobiety nie mogły występować na scenie – młodzi chłopcy grali role kobiece. Przykładem może być teatr Szekspirowski, role Julii czy Lady Makbet były grane przez mężczyzn.
Pantomima Dames. W XVIII-wiecznej Anglii rozwijał się również gatunek pantomimy, w którym postaci kobiece były często grane przez mężczyzn, tworząc postacie znane jako „pantomime dames”.
XIX wiek i początki XX wieku
Vaudeville i Burleska. W XIX wieku w Stanach Zjednoczonych i Europie popularność zyskały vaudeville i burleska, które często zawierały elementy Drag. Przykładem może być Julian Eltinge, jeden z najbardziej znanych artystów drag w Ameryce początku XX wieku.
Ballety Rosyjskie. Siergiej Diagilew i jego Balety Rosyjskie, działające na początku XX wieku, miały również wpływ na rozwój sztuki Drag. Wprowadzały elementy przebrań i performatywności do baletu.
Współczesna historia Dragu
W latach 60. i 70. XX wieku ta forma sztuki była związana z ruchem praw obywatelskich i osób LGBTQIA+. Jedną z najbardziej znanych postaci w świecie Drag Queens była Divine(Harris Glenn Milstead).
Divine zdobyła sławę dzięki współpracy z reżyserem Johnem Watersem, zwłaszcza w kultowym filmie Różowe Flamingi z 1972 roku. Jej ekscentryczna i prowokująca postać, była tylko ikoną stylu i symbolem buntu przeciwko społecznym normom i ograniczeniom. Swoim przerysowanym makijażem, ekstrawaganckimi strojami i bezkompromisową postawą, reprezentowała odrzucenie tradycyjnych ról płciowych i otwarcie broniła prawa do bycia sobą, niezależnie od społecznych oczekiwań. Stała się symbolem kultury alternatywnej i queerowej. Pozostawiła po sobie dziedzictwo, które do dziś inspiruje artystów, aktywistów i społeczności na całym świecie.
Sylvester. Sylvester James był amerykańskim piosenkarzem, który zyskał popularność w latach 70. i 80. XX wieku. Był ikoną muzyki disco, znany z takich hitów jak „You Make Me Feel (Mighty Real)” i „Dance (Disco Heat).” Jego wyjątkowy głos, charakterystyczny styl oraz wkład w kulturę LGBTQIA+ uczyniły go jednym z najbardziej wpływowych artystów ery disco. Sylvester był jednym z pierwszych otwarcie homoseksualnych artystów, który odniósł sukces komercyjny.
RuPaul. RuPaul Charles jest jednym z najbardziej znanych artystów Drag na świecie. Prawdziwym przełomem w karierze RuPaul’a i dla tej formy sztuki było stworzenie i prowadzenie programu „RuPaul’s Drag Race.” Program, który zadebiutował w 2009 roku, szybko stał się fenomenem kulturowym, ściągając przed ekrany miliony widzów na całym świecie.
Program nie tylko przyczynił się do popularyzacji Drag, a także uczynił z niego dochodowy biznes. Dzięki „RuPaul’s Drag Race,” osoby artystyczne zyskały platformę, pozwolającą na międzynarodową karierę, występy na dużych scenach oraz współpracę z wielkimi markami modowymi i kosmetycznymi. Ta forma sztuki stała się częścią popkultury, w widoczny sposób wpływając na modę, muzykę i media.
Wpływ Dragu na społeczeństwo
Ten rodzaj sztuki, to znacznie więcej niż efektowne występy i kolorowe kostiumy. Jest to potężne narzędzie, które nie tylko bawi i edukuje, prowokuje do refleksji i przekształca społeczne normy. Odgrywa ważna rolę w kształtowaniu tożsamości płciowej i seksualnej, zwiększaniu widoczności społeczności LGBTQIA+ oraz wprowadzeniu tych tematów do głównego nurtu kultury i rozrywki. Wpływ Drag na społeczeństwo jest głęboki i dalekosiężny, oferując nowe perspektywy i promując akceptację różnorodności.
Drag w kształtowaniu tożsamości płciowej i seksualnej
Drag kwestionuje tradycyjne normy płciowe, umożliwiając widzom i uczestnikom refleksję nad własną tożsamością płciową i seksualną. Badania pokazują, że kontakt z ta formą sztuki, może prowadzić do większej akceptacji różnorodności płciowej i seksualnej.
Drag a zwiększenie widoczności i akceptacji osób LGBTQIA+
Drag odgrywa kluczową rolę w zwiększaniu widoczności społeczności LGBTQIA+. Przez performatywną sztukę, osoby artystyczne często podejmują tematy związane z dyskryminacją, tożsamością i równością, co prowadzi do większej akceptacji i zrozumienia społeczności LGBTQIA+ w społeczeństwie.
Drag w kulturze i rozrywce
Obecnie Drag jest integralną częścią kultury i rozrywki, szczególnie w kontekście programów telewizyjnych takich jak „RuPaul’s Drag Race”, które zdobyły ogromną popularność i przyczyniły się do mainstreamowego zainteresowania drag.
Korzyści psychologiczne wynikające z Dragu
Sztuka drag to nie tylko spektakularne występy, a także głęboko transformujące doświadczenie, które oferuje liczne korzyści psychologiczne. Dla wielu osób artystycznych drag staje się przestrzenią, w której mogą swobodnie wyrażać swoją tożsamość, eksperymentować z normami płciowymi i odkrywać siebie na nowo.
To właśnie poprzez drag, osoby często zyskują większą pewność siebie i poczucie własnej wartości, jednocześnie znajdując wsparcie i zrozumienie w silnej i wspierającej społeczności. Drag nie tylko wzmacnia jednostki, ale także buduje więzi i wspólnoty, które są fundamentem radzenia sobie z wyzwaniami związanymi z tożsamością płciową.
Dowiesz się więcej na ten temat słuchając podcastu z @jo_anne_darc.
Wyrażanie siebie
Dla wielu artystów drag jest formą wyrażania siebie, co może być szczególnie ważne dla osób, które nie czują się komfortowo w ramach tradycyjnych norm płciowych. Drag umożliwia eksplorację i ekspresję tożsamości w bezpiecznej przestrzeni.
Wzmacnianie tożsamości
Badania pokazują, że uczestnictwo w drag może prowadzić do wzmocnienia poczucia własnej wartości i pewności siebie. Osoby angażujące się w drag często doświadczają wzrostu pozytywnych emocji i lepszego zrozumienia siebie.
Społeczność i wsparcie
Środowisko Drag oferuje silne poczucie wspólnoty i wsparcia. Artyści drag często tworzą sieci wsparcia, które pomagają w radzeniu sobie z dyskryminacją i wyzwaniami związanymi z tożsamością płciową.
Podsumowując
Opisany rodzaj sztuki to znacznie więcej niż tylko forma sztuki i rozrywki; jest to potężne narzędzie społeczne, które odgrywa kluczową rolę w promowaniu zmiany społecznej i wspieraniu zdrowia psychicznego. Poprzez świadome i często prowokacyjne kwestionowanie tradycyjnych norm płciowych i seksualnych, drag staje się siłą napędową, która przyczynia się do większej akceptacji, zrozumienia i celebracji różnorodności w społeczeństwie.
Dzięki wykorzystaniu sztuki, niektórym osobom łatwiej jest wyrażać siebie w sposób, który może nie być akceptowany w bardziej tradycyjnych kontekstach, tworząc przestrzeń, w której mogą eksplorować i manifestować swoją tożsamość. To właśnie poprzez te performatywne występy Drag daje możliwość doświadczeń terapeutycznych (choć sam w sobie nie jest terapią), oferując wsparcie emocjonalne i psychologiczne. Ta unikalna forma wyrazu stwarza możliwości do budowania społeczności opartej na zrozumieniu, akceptacji i wzajemnym wsparciu.
Ponadto inspiruje nie tylko osoby LGBTQIA+, a także szerokie grono odbiorców, do przemyślenia i zrewidowania swoich własnych uprzedzeń i norm. W ten sposób staje się ważnym narzędziem w aktywistycznej walce o równość i sprawiedliwość społeczną, wywierając wpływ na społeczeństwo i kulturę.
Bibliografia
- Krakower, J., & Sidat, M. (2015). Drag Queens: Performing Gender and Identity.
- Levitt, H. M., & Ippolito, M. R. (2014). Being transgender: The experience of self and relationship. Psychology of Women Quarterly, 38(1), 46-64.
- Rupp, L. J., Taylor, V., & Shapiro, E. I. (2010). Drag queens and drag kings: The difference gender makes. Sexualities, 13(2), 275-294.
- Hopkins, P., Taylor, M., & LaFave, L. (2013). Queer performance: Drag culture and the exploration of identity. Journal of Gender Studies, 22(4), 403-418.
- Baker, R. (1994). Drag: A history of female impersonation in the performing arts. New York: New York University Press.
- Butler, J. (1990). Gender trouble: Feminism and the subversion of identity. New York: Routledge.
- Garber, M. (1992). Vested interests: Cross-dressing and cultural anxiety. New York: Routledge.
- Newton, E. (1979). Mother camp: Female impersonators in America. Chicago: University of Chicago Press.
- Senelick, L. (2000). The changing room: Sex, drag and theatre. London: Routledge.
- Taylor, V., & Rupp, L. J. (2005). When the girls are men: Negotiating gender and sexual dynamics in a study of drag queens. Signs, 30(4), 2115-2139.
