Stawianie granic jest niezbędną umiejętnością dla zachowania zdrowia psychicznego i budowania satysfakcjonujących relacji. Stawianie granic nie zawsze jest łatwe i wymaga wysiłku. Jak stawiać granice? Co jest w tym procesie ważne? Dowiesz się z tego artykułu!
Stawianie granic – krok pierwszy: zrozumienie i uznanie własnych potrzeb
Punkt wyjścia do stawiania granic to głęboka introspekcja i rozpoznanie własnych wartości i stojącymi za nimi potrzeb oraz pragnień. Badania wskazują, że samoświadomość odgrywa kluczową rolę w zdrowych relacjach i jest fundamentem do skutecznego stawiania granic (Gecas, 1982). Zastanów się, co jest dla was ważne i które zachowania uznajesz za nieakceptowalne. Ta wiedza jest pierwszym krokiem do komunikowania swoich granic innym.
Stawianie granic – krok drugi: jasna i bezpośrednia komunikacja
Skuteczne stawianie granic wymaga klarownej i otwartej komunikacji. Badania prowadzone przez Rusbult et al. (1998) pokazują, że osoby, które znają swoje wartości i potrafią wyraźnie komunikować swoje potrzeby, mają zdrowsze i bardziej satysfakcjonujące relacje. Ważne jest, aby w komunikacji granic zachować asertywność, unikając jednocześnie agresji. Komunikacja granic powinna być prosta, jasna i pozbawiona emocjonalnych ładunków i oceny, co umożliwia innym zrozumienie i respektowanie naszych potrzeb.
Stawianie granic – krok trzeci: konsekwencja w egzekwowaniu granic
Ustalenie granic to dopiero początek. Ich egzekwowanie wymaga konsekwencji i jest kluczowe dla utrzymania zdrowych relacji. Konsekwencja w egzekwowaniu granic, jak podkreślają badania, jest niezbędna dla utrzymania własnego dobrostanu i szacunku w relacjach (Townsend & McWhirter, 2005). Kiedy ktoś przekracza granice, ważne jest, aby konsekwentnie reagować, wyrażając niezadowolenie lub dystansując się od sytuacji naruszających nasze granice.
Stawianie granic – krok czwarty: samoakceptacja i samodoskonalenie
Kluczem do skutecznego stawiania granic jest także samoakceptacja. Uznanie własnej wartości i potrzeb sprawia, że łatwiej jest nam stawiać granice i bronić ich przed innymi. W procesie samodoskonalenia, nieustanne dążenie do lepszego poznawania siebie i adaptacji do zmieniających się okoliczności życiowych, możesz stać się bardziej odpornx na naruszenia granic.
Stawianie granic – krok piąty: Szukanie wsparcia
Proces stawiania granic może być wyzwaniem, dlatego nieoceniona jest wartość wsparcia ze strony przyjaciół, rodziny czy profesjonalistów, takich jak psychologowie. Wsparcie społeczne ma kluczowe znaczenie dla naszej zdolności do stawiania i utrzymywania granic (Townsend & McWhirter, 2005).
Podsumowanie
Stawianie granic jest kluczowe dla zachowania zdrowia psychicznego i budowania zdrowych relacji. Opierając się na dowodach naukowych, możemy stwierdzić, że proces ten wymaga samoświadomości, jasnej komunikacji, konsekwencji, samoakceptacji i wsparcia. Pamiętajcie, że stawianie granic to proces, który wymaga czasu.
Wielokrotnie zdarza się, że stawiamy granice najbliższym – rodzicom, osobom partnerskim czy dzieciom. Niestety relacje nie działają w taki sposób, że im bliżej kogoś jesteśmy, tym mniej go ranimy. Bardzo często właśnie dlatego, ze jesteśmy z kimś blisko łatwiej nam przekraczać granice tej osoby, również nieświadomie. Dlatego to ważne, by pamietać, że stawianie granic, kiedy ktoś je przekracza zawsze jest ok, niezależnie kogo w naszych relacjach dotyczy.
Bibliografia
- Gecas, V. (1982). The self-concept. Annual Review of Sociology, 8, 1-33.
- Rusbult, C. E., Martz, J. M., & Agnew, C. R. (1998). The Investment Model Scale: Measuring commitment level, satisfaction level, quality of alternatives, and investment size. Personal Relationships, 5(4), 357-391.
- Townsend, J. M., & McWhirter, B. T. (2005). Connectedness: A review of the literature with implications for counseling, assessment, and research. Journal of Counseling & Development, 83(2), 191-201.
