Medytacja pozwala nam uspokoić umysł, skupić się na sobie, wpływa na pogłębienie wdzięczności. Jednak jak wielu z Was wiedziało, że pomaga w uporaniu się z prefekcjonizmem?
Uważność w medytacji
Stosowanie praktyki uważności, to jedna z wielu form medytacji. Można w niej kłaść nacisk na różne elementy, wspólny mianownik stanowi skupienie na obecnym stanie czyli zapewne znanym Wam „tu i teraz”.
Badania dotyczące uważności pokazują, że regularna praktyka formalna, pozwala nie tylko na uzyskanie spokoju, uciszenie wewnętrznego krytyka, generalną poprawę samopoczucie czy poradzenie sobie ze stresem.
Stosowanie regularnej praktyki uważności pomaga także w uporaniu się z perfekcjonizmem. Co ma największe znacznie, kiedy zależy nam na tym efekcie? O tym za chwilę.
Perfekcjonizm – dlaczego nam nie służy?
Polecam lekturę jednego z moich poprzednich artykułów na temat perfekcjonizmu „W pułapce perfekcjonizmu”. Nie będę go tutaj szerzej opisywać.
Jednak dlaczego praca z perfekcjonizmem jest ważna? Dla mnie, czyli z perspektywy psychologa, z kilku powodów. Przede wszystkim dlatego, że to znacząco wpływa na sposób myślenia o sobie, co przekłada się na poczucie własnej wartosci, co skolei wpływa na jakość budowanych relacji. A patrząc długofalowo, to wszystko zmienia jakość naszego życia (na tą gorszą).
To jednak nie wszystko. Nie można pominąć konsekwencji zdrowotnych, jak np.:
- zaburzeń odżywiania
- stanów lękowych/napadów paniki
- depresji
Ponadto perfekcjoniści znacznie gorzej radzą sobie ze stresem i wolniej dochodzą do zdrowia (również psychicznego), niż osoby, które nie zmagają się z perfekcjonizmem.
Jak medytować by uporać się z perfekcjonizmem?
Zasada jest bardzo prosta – należy do medytacji właczyć jeden element. Tym kluczowym elementem jest nie-ocenianie emocji, myśli i doświadczeń, pojawiających się podczas praktyki lub bezpośrednio z nią związanych.
Przykładowo, jeżeli podczas medytacji zauważacie znudzenie, to myśl „Nie powinnam się nudzić, powinnam się cieszyć medytacją. To źle, że jestem znudzona” – będzie myślą bardzo przeszkadzającą, oceniającą i potencjalnie prowadzącą do spirali emocji i myśli. Pogłębionej analizy, która nie ma nic wspólnego z medytacją i nie-oceniającą uważnością.
Należy dać sobie pozwolenie na uważne zauważanie emocji, myśli i odczuć związanych z doświadczaniem medytacji, jednak w tym samym czasie ich nie oceniać, nie klasyfikować.
To może być trudne – pzrzecież jesteśmy wychowani w systemie ocen i klasyfikacji. Niemal z automatu „pchają nam się na myśl”. Na tym jednak polega medytacja, by pozwalać sobie myśleć, zauważać i czuć inaczej, niż to się dzieje w sposób automatyczny. Bardziej świadomie.
Komponent nie-oceniania podczas praktyki, ma tak ogromne znaczenie, ponieważ jest to przerwanie pewnego negatywnego schematu. Przestajemy wówczas karmić się tym, czym karmimy się zbyt często – negatywnym postrzeganiem siebie, rzeczywistości i siebie w tej rzeczywistości.
Inne badania pokazują, że osoby stosujące w praktyce swojej uważnej medytacji czynnik nie-oceniania mają znacznie mniej nawracających myśli.
Ucieszyły mnie te badania, ponieważ to nie-ocenianie było elementem, który intuicyjnie wprowadzałam w trening relaksacyjny (który prowadzę indywidualnie w Wirtualnym Gabinecie Psychologicznym) oraz medytację, jaką prowadziłam w fazie relaksu, podczas zajęć jogi. Okazuje się, że moja intuicja była bardzo trafiona:)
Dlaczego uważność, medytacja, nie-ocenianie są tak ważne?
Myślę, że fakt uporania się z perfekcjonizmem jest wystarczającym argumentem, by wdrożyć ten element do własnej praktyki.
Jednak badania Hinterman, Burns, Hopwood i Rogers (2012) pokazały, że jest duży związek między zastosowaniem tego elementu, a typem perfekcjonizmu. Jak opisują autorzy, akceptacja bez osądu (uważne obserwowanie emocji, myśli, doświadczeń), podczas praktyki wywołuje tzw. pozytywny perfekcjonizm (rozumiany jako dążenie do celu, anie obwinianie siebie).
Natomiast Masuda i Tully (2012) wspominają, że praktykowanie uważności koreluje negatywnie z somatyzacją, depresją, lękiem i niepokojem psychicznym. Oznacza to, że praktykowanie uważnej medytacji może być pomocne w redukcji stresu, którego doświadczają perfekcjoniści.
Inne artykuły o medytacji i uważności
Jeżeli chcesz wiedzieć więcej, zapraszam do lektury poniższych artykułów:
- „Mindfulness czyli co?”
- „Uwierz w siebie. Zatrzymaj się. Bądź tu i teraz”
- „Uważność – poprzyglądaj się własnym myślom [ćwiczenie]”
- „Czym jest medytacja? [+ćwiczenie]”
- „Poranek z medytacją [+ćwiczenie 5-4-3-2-1]”
- „Znaczenie oddechu w codziennym życiu [+ćwiczenia]”
- „Uważność w świecie dzieci. Czy w ogóle istnieje?”
- a tutaj znajdziesz filmy o uważności: dół strony www
Źródło
- Hannah R. Koerten, Tanya S. Watford, Eric F. Dubow, William H. O’Brien, “Cardiovascular effects of brief mindfulness meditation among perfectionists experiencing failure”, Psychophysiology, luty 2020
